1. De weg waarop men een trein laat rijden: de spoorbaen(e) Biggekerke,
Oud-Vossemeer, Scherpenisse, Poortvliet, Sint-Philipsland, Dreischor,
Zonnemaire, Bruinisse, Sirjansland, Ellemeet, Oosterland ... -Annaland, Sint-Maartensdijk,
Kloosterzande, Koewacht;
spoorboom Kwadendamme, Tholen,
Oud-Vossemeer, Scherpenisse,
Poortvliet, Sint-Philipsland,
Dreischor, Zonnemaire, Zierikzee,
Oosterland, Bruinisse, Sirjansland
(Thoien, Poortvliet, Ouddorp, Oud-Vossemeer, Sint-Phiiipsland, Dreischor,
Zonnemaire, Ellemeet, Oosterland, Renesse, Bruinisse, Sirjansland);
lööpend (Sint-Annaland); loapend (Scherpenisse, Renesse ... Lewedorp, Thoien, Scherpenisse, Oud-Vossemeer, Sint-Phlipsland, Renesse,
Dreischor Zonnemaire, Zierikzee, Bruinisse, Sirjansland, Axel, Spui, Hoek,
Hengstdijk, Kloosterznade, Lamswaarde, Kuitaart
Fig. 1. Zonnemaire in 1745
-Heerenhoek, Biezelinge, Kloetinge,
Tholen, Oud-Vossemeer,Scherpenisse, Sint-Annaland, Sint-Maartensdijk,
Poortvliet, Sint-Philipsland, Dreischor, Zonnemaire, Zierikzee, Oosterland,
Sirjansland, Ellemeet, Oosterland ... , Dreischor,
Zonnemaire, Bruinisse, Ellemeet, Oosterland, Renesse, Middelharnis;
loswalle Ouddorp.
immers wel al fetel opgetekend in Zonnemaire, Brou
wershaven, Middelburg en Vlissingen, en dat is uiteraard
een vervorming van veter. Fetel is ontstaan door verscher
ping van de v tot en door wisseling van
HERVORMD ZONNEMAIRE IN VROEGER DAGEN
door drsL.M.Verseput
... Toen in 19*0 de inwoners vah Zonnemaire op last van de Duit
sers moesten evacueren, werd het kerkarchief in een houten kist
in de grond gestopt. Een niet zo verantwoorde manier van archief
bezorging
(n) Sluiskil, ij is
op z'n ende, (Kuitaart, Lamswaarde), uuttule (Ooltgensplaat, Bruinisse,
Sirjansland, Zonnemaire), omualle (Ellemeet).
... ),
wupperplanke (Sint-Annaland), wipper (Oosterland, Axel), wipplanke
(Zierikzee), wuppel (Groede), 'n wipwap (Lamswaarde, Kuitaart), wippe
(Ellemeet, Zonnemaire, Koewacht).
zonnemaire
... VERSEPUT, L.M. Hervormd Zonnemaire in vroeger dagen. Bulle
tin van de werkgroep historie en archeologie onder auspiciën
Zonnemaire
... Zonnemaire
gemeente, door
particulieren bewoond (zie figuur 3)Ds Catharinus Forandinus
Zeeman kwam in 1862 naar Zonnemaire; zijn zoon Pieter werd er
drie.jaar later geboren en zou het dorp beroemd maken omdat hij
in ... herdacht ds Zeeman het feit dat hij 40 jaar in
Zonnemaire stond. Men kende toen nog niet het verplichte emeri
taat op 65-jarige leeftijd. Zeeman, 73 'jaar oud, hield een her
denkingspreek onder de titel:11
ernst des levens en op de zaligheid die
een wandel in liefde verleent". Dit alles is Zeeman niet door
iedereen in dank afgenomen en verklaart de stichting van de
gereformeerde Kerk in Zonnemaire in 1897 ...
Lagere School. Voor velen was het modernisme een zachte over
gang naar de onkerkelijkheid, die in Zonnemaire vooral gevon
den werd onder de aanzienlijken: grote boeren en middenstan
ders
Je kunt geen bijeenkomst bezoeken waar iets met Zeeuws dialect aan de hand
is, of je komt Ada van Klooster uit het Schouwse Zonnemaire wel tegen. Of dat
nu in Ouddorp op Goeree is, of in Sint Anna ... Tonnenmagazijn in Brouwershaven. Redenen genoeg om haar eens op te
zoeken en een aantal vragen te stellen. Zo begeef ik me op een wat druilerige
maandagmiddag naar Zonnemaire. Het is nog even zoeken, maar dan vind
Biezelinge, Tholen), 'aesje over (Poortvliet, Scherpenisse, Sint-Philipsland,
Oosterland, Oud-Vossemeer, Zierikzee, Reness, Zierikzee), lange rij
(Poortvliet), lödpende bok (Zonnemaire, Bruinisse ... , Sirjansland), 'aesje over
in 'n lange rij (Zonnemaire), bok sprienge (Groede, Nieuwvliet), boksken
spriengen (Hengstdijk), grööten bok springen (Lamswaarde, Kuitaart en daar
werd het alleen door jongens gedaan
, Zonnemaire,
Oosterland, Ouddorp, lööpööge Sint-Annaland, Tholen (stad), Sint-
Annaland, Oud-Vossemeer, Bruinisse, waeterööge Poortvliet, Ellemeet,
puupooge Bruinisse, traonoage Bruinisse, traenend ooge
-Vossemeer,
Scherpenisse, Zonnemaire, Sint-Philipsland, Schouwen-Duiveland,
... 'n oogen Zonnemaire, kiekers,
in ok varder Zonnemaire, maans watgiengd'n tied toch
gauw.
Zijn voorganger, Kees de Roo stamde wel uit een Schouwse wagenmakersfamilie;
een naamgenoot werkt nog op Zonnemaire. Veel eerder (omstreeks 1800kwam daar
de familie Evenwijn: drie broers van die naam ... nazaat van Hendrik
Everwijn nog op Zonnemaire als wagenmaker werkzaam.
Zonnemaire
... Zonnemaire
Oud-Vossemeer, d'n gëêuw
onger Bruinisse, Nieuwerkerk, Dreischor, Zonnemaire, Ouddorp.
... Groede, van
z'n stokje gae Biezelinge, Goes, Scherpenisse, Sint-Annaland, Bruinisse, van
z'n eigen gae Poortvliet, Oud-Vossemeer, Bruinisse, Nieuwerkerk, Dreischor,
Zonnemaire, de zeilen strieke Zierikzee
pag. 32. Hervormd Zonnemaire in vroeger dagen door drs.
L.M. Verseput.
Met Brouwershaven, dat al eerder finantieel geen predikant
meer kon bekostigen, is Zonnemaire nu gecombineerd. Ds Kroon
kwam in 1973 voor beide gemeenten. De pastorie aan de Zuidweg
is aan
idem scheldnaam Zonnemaire j 18 5
allerlei figuren.
Elastieke twist (Poortvliet, Oud-Vossemeer, Sint-Philipsland, Zierikzee,
Zonnemaire, Bruinisse, Sirjansland, Aardenburg, Sluiskil, Ouddorp),
elastieken (Axel, Overslag), twiste
, Kloetinge,
Wemeldinge, Kruiningen, Krabbendijke) Schouwen-Duiveland (Zonnemaire,
Oosterland, Tholen, Oud-Vossemeer, Sint-Maartensdijk, Sint-Annaland,
Sint-Philipsland, Renesse, Haamstede, Brouwershaven) West ... Tuuten puntzakje, bekend in Krabbendijke, Zonnemaire, Tholen, Sint-
Annaland, Sint-Philipsland, Waterlandkerkje, Driewegen, Axel, Spui, Hoek;
Op 'n tuuteop een punt, schrijft de heer De Jonge (Hoek
-Heerenhoek, Nieuwdorp
Kwadendamme, Heinkenszand, Rilalnd-Bath, Colijnsplaat, Ellemeet,
Oosterland, Renesse, Zierikzee, Sirjansland, Bruinisse, Zonnemaire,
Oosterland, Groede, Poortvliet, Oud- Vossemeer, Sint ... vingers
gekneusd en daarna op de wrat gelegd; ochtendurine: Koudekerke,
Biggekerke, Nieuwdorp, Kwadendamme, Heinkenszand, Colijnsplaat,
Ellemeet, Renesse, Oosterland, Sirjansland, Bruinisse, Zonnemaire
13.Van de Nederlandse Hervormde Gemeente te Zonnemaire:
Archief van die gemeente vóór 1945, 4 meter.
Zdp.Zuiddorpe
Zn. :Zonnemaire
Zr. :Zierikzee
Zsg.Zaamslag
Ztl:Zoutelande
ZzdZuidzande
toestand nog ingewikkelder, met als kleine eilan
den Bommenee, Dreischor en Zonnemaire. Door bedijkingen aan
elkaar gegroeid ontstond toch een geheel gewijzigd patroon.
St.' Philipsland en Noord
Van Aardenburq tot Zonnemaire heeft
ook het formaat en de dikte die bij
een 'leesboek' horen. De verhouding
marge/zetspiegel is echter opvallend
zuinig. Des te meer tekst, moet u
maar denken.
' geboorte, 'n Kèrsbóóm kwam d'r
nie in uus. Jan Piet Schouwenaer (van Zonnemaire) kwam mitte Kossemisse mit
appelsienen rond". En op de vraag: Houdt men nu nog aan oude gebruiken vast,
of aan nieuwe gewoonten
Het gemeentebestuur van Brouwershaven(binnen de ge
meente liggen ook de kernen DreischorZonnemaire en
Noordgouwe) heeft het 700jarig bestaan aangegrepen
om een bundel uit te geven met historische
PredikantenVan 158*1 tot 1971 heeft Zonnemaire een eigen
predikant gehad. Sedert 1973 is het met Brouwershaven gecombi
neerd. Als we de lijst met namen bekijken, valt allereerst het
verschil in
een artikel over
Hervormd Zonnemaire in vroeger dagen.
(Schouwen Duiveland) ZierikzeeBurgh-HaamstedeZonnemaire, Bruinisse,
Brouwershaven, Dreischor, Ouwerkerk.
Paerdje rieje(n): (Bruinisse, Sirjansland, Zonnemaire, Middelharnis).
IV. De oorzaak van het achterblijven bij de (algemene) daling van de sterfte
tussen 1860 en 1890 in: a. Haamstede/Noordwelle (vgl. met Renesse/
Burgh); b. Dreischor (vgl. met Zonnemaire); c. Domburg
Poortvliet, Scherpenisse, Oud-Vossemeer, Tholen) Sint-Philipsland
(Sint-Philipsland), Schouwen-Duiveland (Oosterland,Zierikzee, Renesse,
Zonnemaire, Bruinisse, Sirjansland, Ellemeet), Zeeuws
Zonnemaire
foto Pau Heerschap.)
Lipsius, De Grave en Dresselhuis denkt hij dat de naam van de godin Kirke bewaard is geble
ven in 'de stad Zierikzee en in veel plaatsnamen die eindigen op -kerke." Zonnemaire is het 'dorp
waarvan de naam
11 Zwemer, Zekel, 81, 82 (lonen), 121-124 (bond); Mededelingen C. de Vlieger te Zonnemaire (Sch.-
Duiveland); B. Altena, Een broeinest der anarchie. Arbeiders, arbeidersbeweging en maatschappelijke
bijna algemeen op Schouwen
of omgeving, dit vanwege de in 1401 tot
polder en dorp Zonnemaire getransformeerde
gelijknamige (ook door een deel van Flakkee
lopende3) zeearm; op zijn beurt was hier dan
weer
Van Aardenburq tot Zonnemaire reizen
we in het gelijknamige boek van L.
van Driel en A. Steketee (Vlissingen:
ADZ, 1995; 252 blz., f 39,95)
Gedurende twee jaar verscheen in
de maandageditie van de
door de Agent van Nationale Opvoeding
in 1799 .vraagde opgaven van het lokale schoolwezen allemaal in Den Haag: ook
die var. jtekerke, Bruinisse, Zonnemaire en vele andere plaatsen.2''
,
zich drijvende bewegen op het water'. Ook vlieten kan 'drijven' betekenen of 'zich over of door het
water bewegen'. Het is opgegeven voor Zonnemaire, Zierikzee, Biervliet en Axel en omgeving.
Vletten is
verder, dat zij voorlopig in Amsterdam blijft, 'maar dialectlijst 13 kan toch naar Zonnemaire
worden gezonden, waar ik dan in de Kerstweek wel de gelegenheid zal vinden om die in te vullen'
Jaap Liek, dialect Zonnemaire
(Zonnemaire); Elm
(Ellemeet); Bns (Bruinisse); ZVW (West-Zeeuws-Vlaanderen); Obg
(Oostburg); Hp (Hoofdplaat); Nvt (Nieuwvliet); Gde (Groede); LvA Land van
Axel Ax (Axel); LvH Land van Hulst Hek (Hengstdijke