Erfgoededucatie
met regionale experts
Is de Canon alleen
voor de lessen geschiedenis?
Waarom een Zeeuwse canon?
Zeeuws Erfgoed 22 maart 2008/01 Erfgoededucatie
Toevoegingen uit het onderwijs
en de erfgoedinstellingen
Er is in elk geval behoefte aan toevoegingen vanuit twee
hoeken:
1) Vanuit het onderwijs kunnen verhalen, lesopzetten,
didactische suggesties en andere voorbeelden vanuit
de praktijk worden ingevoerd, die voor andere
onderwijsgevenden als inspiratiebron kunnen dienen.
2) Musea en andere erfgoedinstellingen, uitgevers en
dergelijke kunnen excursiebestemmingen, jeugd
boeken en weblinks toevoegen.
Hieronder een beknopte versie uit een reactie vanuit
het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genoot
schap (KNAG). De hele tekst kunt u via de website
teruglezen.
"Voor een historisch-culturele canon bevat de Canon
veel elementen die geografisch interessant en voor het
aardrijkskundeonderwijs relevant zijn. Desondanks
willen we graag twee opmerkingen maken:
1. De Canon is sterk gericht op Nederland. Het
over grenzen heen kijken is typerend voor
onderwijs en zeker voor aardrijkskunde
onderwijs. Ook het 'van buiten naar binnen
kijken' valt daaronder. Nederland bestaat niet
zonder de rest van de wereld. Aardrijkskunde en
geschiedenis zijn de vakken bij uitstek om dat te
leren.
2. Bij het venster 'Watersnood 1953' luidt de
ondertitel 'dreiging van het water'. Wij willen
graag het belang van het kennisnemen van
veranderingsprocessen onderstrepen. In de
moderne kenniseconomie moeten ons inziens
leerlingen vooral handvatten aangereikt worden
om gebeurtenissen te kunnen plaatsen. Daarin
passen aardrijkskunde- en geschiedenislessen
waarin leerlingen niet eindeloos feiten en
begrippen leren, maar basiskennis verwerven en
kaders om mee te denken over hun wereld.
Het KNAG wil graag betrokken worden bij de verde
re ontwikkelingen van de Canon en een actieve bij
drage leveren aan de implementatie ervan binnen het
onderwijsveld en daarbuiten."
De Zeeuwse canon
Welke plaats kan de Canon innemen binnen het
erfgoedveld in Zeeland? Per 1 november 2007 is door de
commissie regionale geschiedbeoefening van de SCEZ een
projectgroep ingesteld met als opdracht de ontwikkeling
van een Zeeuwse canon. Deze projectgroep bestaat uit
vertegenwoordigers van de SCEZ, het Zeeuws Archief,
de Zeeuwse Bibliotheek, de provincie en de Zeeuwse
gemeentearchieven.
De indruk bestaat dat de Nederlandse canon voor
Zeeland (te) weinig aanknopingspunten, referentiepunten
en/of identificatiemogelijkheden biedt om te komen tot
draagvlak en historisch besef bij onderwijs en samenle
ving. De zoekfunctie toegepast op de vijftig vensters levert
voor Zeeland (slechts) vier hits op: 'Willem van Oranje',
'Michiel de Ruyter', 'De Verenigde Oostindische
Compagnie' en 'De Watersnood'. Een Zeeuwse canon
biedt mogelijk-heden om de landelijke doelstellingen een
provinciale vertaling en invulling te geven. De onder
werpen van de Zeeuwse canon mogen zich niet beperken
tot de 'traditionele' historische onderwerpen. Voor
Zeeland is met name ook de ontwikkeling van het
(historische) landschap van belang, met daarbij natuurlijk
de invloed van het water. Bijzondere aandacht in de
Zeeuwse canon moet ook het immateriële erfgoed krijgen.
De Canonkaravaan komt naar Zeeland
Erfgoed Nederland heeft de opdracht van het ministerie
van OCW aangenomen om in de twaalf provincies van
Nederland conferenties rond de Canon van Nederland te
organiseren. Met de Canon het land in en wel te beginnen
in de provincie Drenthe. Een vanzelfsprekende keuze, om
in Drenthe te starten; de Canon begint met de 5.000 jaar
oude hunebedden. In 2008 trekt de karavaan verder langs
alle provincies. In Zeeland zal dit naar verwachting medio
het jaar zijn. De Canonkaravaan bestaat uit een reeks van
zestien conferenties voor het onderwijs en culturele
instellingen. De lokale en nationale canons worden zo
verbonden. Doel van de Canonkaravaan is het realiseren
van draagkracht voor de Canon in het onderwijs. Het is
van groot belang ervoor te zorgen dat het onderwijsveld
de positieve waarde van de Canon onderkent en zich als
het ware eigenaar van het geheel gaat voelen.
En'Vensters op Zeeuws Erfgoed'
In Zeeland wordt dit jaar in het kader van de
Canonkaravaan een evenement georganiseerd. Daarbij
wordt ook het educatieve project 'Vensters op Zeeuws
Erfgoed', dat tentoongesteld is in de Erfgoedmobiel,
gepresenteerd. De vijftig landelijke vensters zijn
uitgangspunt en krijgen in zes Zeeuwse vensters verdere
vertakkingen naar regionale sporen. In de Erfgoedmobiel
is een tentoonstelling ingericht, waarbij zoveel mogelijk
verschillende erfgoeddisciplines worden getoond in beeld,
geluid én voorwerpen. In het vorige nummer van Zeeuws
Erfgoed is dit project al in het kort besproken. 'Vensters
op Zeeuws Erfgoed' toert vanaf april in de Erfgoedmobiel
langs basisscholen in Zeeland.
Lokale geschiedenis is in! Dat vraagt om maatwerk
binnen onderwijsprojecten. De SCEZ biedt diverse
projecten aan voor het onderwijs, waarbinnen een
gastdocent wordt ingezet. In de Oosterschelderegio
wordt in april gestart met een project rondom
heldendaden. Gastdocenten vanuit heemkundige
kringen en het gemeentearchief Tholen vertellen bij
dit project op diverse basisscholen over historische
heldendaden in de omgeving. Sporen die nog terug te
vinden zijn in die omgeving, kunnen dan door
leerlingen opgezocht worden. Ook binnen het stads
en dorpswandelingenproject 'Het verleden is dichter
bij dan je denkt' wordt gewerkt met gastdocenten.
Bent u, bijvoorbeeld als lid van een heemkundige
kring, een kenner van de geschiedenis van uw
omgeving? En zet u deze kennis graag in voor het
onderwijs? Laat het de consulent erfgoededucatie
weten, Josien Pootjes. Zij neemt uw gegevens graag
op in het bestand van regionale experts:
jm.pootjes@scez. nl0118-670604.
