Trots op mijn monument
"Voorlopig blijven
we lekker hier"
In de rubriek 'Trots op mijn monument' vertellen abonnees van de Monumentenwacht hoe het is
om in een monumentenpand te wonen of te werken. Kyra Bijlstra en Marijn van Son kochten begin
2008 de voormalige bibliotheek van Sint-Maartensdijk (Markt 58), een rijksmonument uit 1592
met trapgevel. De renovatie duurde ruim een jaar. Begin juni 2009 werd hun Hotel KOM! geopend.
Kyra en Marijn komen niet uit Zeeland. Ze woonden en
werkten in Den Haag voordat 'het avontuur' op Tholen
zich aandiende. Ze wilden graag een klein hotel beginnen.
Samen gingen ze op zoek naar een locatie die aan hun
voorwaarden voldeed: een historisch pand met een
bepaalde minimale oppervlakte en een inpandig woonhuis.
Kyra vult aan: we hebben niets met nieuwbouw en houden
van historische panden met karakter. Het had ook een
historisch pand in Drenthe kunnen worden, maar ik heb wel
iets met water en de zilte lucht. Toen we hier voor het eerst
kwamen zeiden we eigenlijk direct tegen elkaar: 'dit is het!'.
Van binnen zag het er niet uit, maar daar konden we goed
doorheen kijken.
We wisten niet veel
van de geschiedenis
van het pand.
De gemeentearchivaris
op Tholen, Fred van
den Kieboom, heeft het
in 2014 voor ons uitgezocht en kon terug in de tijd gaan tot
circa 1700. Zeker is dat het pand vanaf de achttiende eeuw
een huis inclusief herberg was.
In 1731 is het pand verkocht voor een bedrag van maar liefst
150 pond. In 1816 is de herberg genaamd 'het Wapen
van Sint-Maartensdijk' verkocht, waarna deze 'De Gouden
Leeuw' is genoemd. Na 1949 kwam er een bioscoop in de
achterzaal. Bij de ramp in 1953 is een deel van het pand
ingestort, maar de voorgevel is intact gebleven. Op 22 april
1954 is de eerste steen van de herbouw gelegd door
eigenaresse Cornelia S. Stekeree-de Jonge, bijgenaamd
'Kee'. Kee was een pittige tante die haar 'mannetje' stond
met de dronkenlui die vanuit de haven kwamen.
Opmerkelijk detail is dat de dochter van Kyra en Marijn
ook Kee heet! In 1971 kwam het pand in handen van de
gemeente Tholen en werd er een kantoorruimte/bibliotheek
in gevestigd.
De Gouden Leeuw
De naam 'De Gouden Leeuw' kom je door heel Nederland
tegen. De meeste 'Gouden Leeuwen' stammen uit de eerste
helft van de vorige eeuw en zijn van oorsprong meestal
gelegen aan een kruising van wegen. Met een leeuw heeft
het in eerste instantie niets te maken. Naar verluid is de
naam 'De Gouden Leeuw' overgewaaid vanuit Frankrijk.
Voordat herbergen voor financieel armlastige reizigers
betaalbaar werden, sliep men 's nachts in boerderijen,
gewoon in het hooi. De opmaat naar vooruitgang en
comfort werd het bieden van een echt bed. Dat werd aan
gekondigd met de mededeling au lit on dort, letterlijk 'men
slaapt in bed'. Als het in het Frans wordt uitgesproken,
Monumenteigenaren Marijn en Kyra voor hun hotel KOM!
in Sint-Maartensdijk (foto's Mieke Wijnen Fotografie).
klinkt au lit on dort precies hetzelfde als au lion d'or. in de
gouden leeuw. Er zijn meer dan zeventig 'Gouden Leeuwen'
in Nederland. Zo was er dus ook één in Sint-Maartensdijk.
Toen wij het pand in bezit kregen is binnen letterlijk alles
eruit gesloopt, inclusief de binnenmuren en het leiding-
werk. Het strippen van de woning duurde drie maanden
en de verbouwing acht maanden. In Den Haag hadden we
zelf al een plan bedacht voor de indeling. Grappig was dat
ons plan grotendeels overeen kwam met het plan dat de
architect voor ons had gemaakt. Dus dat klikte meteen
goed. De aanbouw aan de achterzijde is onze woning is
geworden. Voorheen was dat de bioscoop van
Sint-Maartensdijk.
De tuin was niet meer
dan een parkeerplaats.
Die hebben we
omgevormd tot terras
voor de gasten en een
afgescheiden tuin voor
onszelf. Kyra en Marijn hebben hun hotel KOM! genoemd
vanwege de beginletters van hun voornamen K en M,
omdat het hotel in de kom van het dorp ligt en als
verwijzing naar het woord 'welkom'.
De voormalige bibliotheek van Sint-Maartensdijk, een rijksmonument
uit 1592, is sinds juni 2009 weer een hotel/B&B. De gevelsteen met leeuw
verwijst naar de naamgeving van het vroegere hotel.
Zeeuws Erfgoed 1 7 september 2017 03