92
En het was een tijd om veel te zeggen te hebben De stren
ge Calvinisten matigden zich over alles een onbegrensd oor
deel aan en beschouwden het als eene heiligschennis om de
vrijheid van den kansel te willen beperken, zoodat het zich
hierdoor laat verklaren datde predikstoel éénmaal tot staat
kundige tribune verhevendestijds een gevaarlijk element in
de maatschappij heeft uitgemaakten dat Jacob Lansbergen
in eene zaak, die niets met de kerk of met de godsdienst
gemeens hader zijne nederlaag aan te danken kan gehad
hebben. Het geval was dat hij Oranjegezind zijnde, zich
omtrent het personeel van zijne kleur meerdere zekerheid wilde
verschaffen, omdat de latere opvolging van Willem III tot
stadhouder, als vele bezwaren te gernoet gaande, gerekend
werd.
Hoe dit zijde verhouding tusschen de predikanten en
de mannen van de regering liet veel te wenschen over
konden deze op geene gehoorzaamheid rekenen, nog minder
mogten zij staat maken op den bijval, die in cam zeer ge-
wenscht zoude geweest zijn. Buitendien moet in het oog
gehouden worden dat men op een dreigend gevaar niet zoo
bedacht was en dat men welligt te veel op de algemeene
gezindheid vertrouwdedaar het uitgemaakt scheen dat noch
de Staten van Zeelandnoch het volk tot liet uiterste
Dordsehgezind warenen in het minst niet onvoorwaarde
lijk ingenomen met het wereldlijk gezag van de kerken wan
neer wij nu alles tot elkander in verband brengen dan zal
het evenmin verwondering baren, dat de regering van Mid
delburg op het gegeven oogenblik een aristocratisch plan op
touw zettestrekkende om eene wijziging te brengen in het
electorale stelsel van de stad, als dat zij daarin op eene ge
voelige wijze werd te leur gesteld.
Bij een door de staten van Zeeland den 1 Mei 1651 ge
sanctioneerd reglement in eenige poincien concernerende de elec
tie en creatie van haerluyden Magistraturehadden burgemees
ters, schepenen en raden van Middelburg bij art. 2 bepaald,
