70
maningen zouden mogen tot bekeering gebracht worden;" de
Classis oordeelde van ja.
Allereerst over de predikanten een enkel woord. Volgens van
Troostenbuiig de Bruijn's Biografisch Woordenboek, werden
gedurende den ganschen tijd der O. I. C. door de Classis Walcheren
uitgezonden 83 predikanten, waarvan 44 in de jaren 16201675;
deze opgaven controleerend met de classicale acta vonden wij echter
nog 9 anderennergens elders genoemdwat een aantal geeft van
53; hoe dr. van Boetzelaer slechts tot 49 opklimt t), en dat
dan nog wel over de twee volle eeuwenis mij niet duidelijk.
Het kostte zeer veel moeite en zorg deze mannen te vinden,
wat inderdaad niet te verwonderen is; tallooze gevaren waren aan
de zeer lange zeereis verbonden; 't verblijf in de tropen vroeg
vele slachtoffers, weinigen hielden het langer dan 5 jaren uit; het
tractement werd niet altijd uitbetaald; van eigenlijken zendings-
arbeid kon door de dikwijls willekeurige verplaatsing door de
Compagnie niet veel komen; menigeen die zich reeds tamelijk de
taal had eigen gemaakt werd onverwacht naar een ander eiland
gezondenwaar een gansch andere taal werd gesprokenmet de
bestudeering waarvan hij nu van voren af aan weer beginnen kon
en vooral het brutaal despotisme, waaraan zij van de zijde der
Compagnie, en inzonderheid van de Gouverneurs-Generaal bloot
stonden, ontnam schier al het aantrekkelijke en ideale aan den
arbeid.
Telkens kwamen dan ook klachten in bij de deputaten over
te weinig dienaren, vooral op het einde dezer tweede zendings
periode. Om één voorbeeld te noemen: op 5 October 1662 werd
aan de Classis medegedeeld: „daar zijn slechts 28 predikanten
in Indië, met die op Formosa medegerekend welke echter waar
schijnlijk in 's vijands handen gevallen zijn"en tevens deelden
de deputaten mede, dat er dat jaar slechts één predikant naar
Indië zou vertrekken uit Walcheren. Toen op de vergadering
van 7 December van ditzelfde jaar op deze klacht teruggekomen
werd, besloot men zich tot de TI.11. Bewindhebbers van Zeeland
1) A. w. bl 108, zie ook bij noot 2