8
zwangerschapsafwijking is, welke dikwijls tot ernstige en soms
tot doodelijke bloedingen aanleiding geeft, dan is de raad om in
zoodanige gevallen aderlating af te keuren even verstandig als
het merkwaardig is dat deze meening nog als stelling kon dienst
doenen dus nog voor bestrijding vatbaar mocht worden geacht.
Terwijl de 11de stelling aldus luidt:
In febre intermittent®, reliquis medicamentis rebelli, arsenicum
satis certum medicamentum est: sed si methodum nescis abstine.
De raad hier gegeven, om zonder kennis van de wijze van
toedienen geen arsenicum voor te schrijven tegen hardnekkige
malaria, moge eigenlijk voor alle geneesmiddelen en in ieder geval
gelden, voor arsenicum heeft hij toch zeker bijzondere waarde.
Toen ik de Man's dissertatie in de Provinciale Bibliotheek
opzocht, bleek het exemplaar dat daar 73 jaar ter lezing had
gestaan, nog geheel onopengesneden. Dit trof me meer dan de
inhoud van het boekje. Maar nooit beter dan door de Man
wordt weer aangetoond dat men het proefschrift moet rekenen
tot de opleiding, en niet mag beschouwen als het eerste eigen
stuk werk.
Want welk een sprong neemt de Man onmiddellijk, zoodra hij
vrij is
Van stonde af aan is hij zich zelf en in zijn eerste publicatie
reeds dezelfde de Man, die 60 jaar later zijn Geneeskundige
School zou schrijven.
Zoo zijn we dan gekomen aan de groote reeks van geschriften
welke de Man openbaar maakte gedurende de 65 jaren, welke hem
aan gezondheid en werkkracht werden toegemeten.
En tevens ben ik hier gekomen tot het moeilijke gedeelte van
de taakdie ik mezelf oplegde. Het is altijd en steeds weer ge
zegd dat men de waarde van iemands werk moet schatten, het
werk beschouwende in de lijst van zijn tijd. En dat is nu zeker
waar, wil men niet het gevaar loopen dat het wetenschappelijk
portret of een waterhoofd wordt, of daarentegen doodgeslagen
door een veel te wijde omgeving van latere inzichten. Maar
tevens maakt deze bijvoeging de opgave moeilijker en in ieder
geval veel bewerkelijker.
En bijna onoverkomelijk worden de moeilijkbeden, waar we te
