22
Ik zou L voor mijne meening meer staaltjes kunnen bij
brengen, maar geef er de voorkeur aan Ti te vragen Uw blik te
wenden naar dat gebied, waar, naar ik meen, de Man's
blijvende beteekenis is te vinden.
Dat is liet gebied der volksgezondheid in den ruimsten zin.
Hier is het uit met het eenvoudig lezen van wat de Man
schreef, hier begint wel degelijk het bestudeeren. En hier op
dit gebied ook vinden we den grondslag van de Man's maat-
schappelijken invloedevenals de vruchten van zijn onverdroten
arbeid als lid van zoo menige commissie uit de Afdeeling Zee
land van de Ned. Maatscli. tot bev. der Geneeskunst,
Wanneer we de wordings-geschiedenis lezen van die Afdeeling,
dan staan we verbaasd over het vele maatschappelijke werk, dat
al ras van de jonge Afdeeling uitging en we begrijpen met welk
een vuur en een werkkracht de Man daaraan meedeed. Het
moeten voor iemand van zijn gaven schoone jaren zijn geweest.
Als lid van verschillende commissies uit de Afdeeling schreef
de Man verhandelingen over: de cholera-epidemie in 181849
in Zeeland; een statistiek over de vrijstellingen van lotelingen
in Zeelandeen verslag over de keuring van miliciens en schut
ters; een verslag over het gebruik van dierlijk voedsel in Zee
land. Met A. A. Eokker gaf hij een plaatsbeschrijving van
Middelburg en een rapport over loodvergiftigingen hier ter stede.
Verder schreef hij over garnalenvergiftiging, over het afnemen
van sommige ziekten in Middelburg, over een epidemische ziekte
welke in liet jaar 1843 heeft geheersclit te Arneniuiden, over de
statistiek der maandelijksche sterfte, de statistiek der doodge
borenen, de ziekenverpleging der behoeftigen in de Provincie
Zeelanden over een epidemie van pokken in Middelburg in
1855. En ook dit alles vormt samen nog geen volledige op
somming.
Het is natuurlijk onmogelijk dat alles hier te bespreken, we
moeten een keus doen, en op slechts enkele dier werken nader
ingaan, om kortelings aan te toonen, waarom me dit werk van
de bovenste plank schijnt; natuurlijk in aanmerking genomen de
jaren waarin het werd geschreven. En wanneer ik er dan een
drietal geschriften uitkies, die me de allerbeste schijnen, dan kan