5
laag afliep (Tegenwoordige staat [van Zeeland], Amsterdam 1753,
dl. 2 0, p. 221); verhalen uit dezen tijd zijn misschien de oor
sprong van de legende, dat de ontdekking bij een lagen eb
zou geschied zijn.
Thans ligt de plaats van den Nehalennia-tempel zeker een
aanmerkelijk eind buiten de eblijn. Hiermee klopt, dat ik nooit
een Romeinsche scherf in de derrie of klei gevonden heb, doch
slechts los aangespoeld (vgl. mijn jaarverslag „Archief" 1926 p. IX)
Hoever in zee het Romeinsche terrein te zoeken is, weet ik niet.
A. A. Beekman (geschiedkundige Atlas v. Ned., Zeeland in 1300,
's-Gravenliage, Nijiioff, 1921, p. 29) schrijft: „De Nehalennia-
tempel bij Domburg en andere overblijfselen van een Romeinsche
vestiging aldaar lagen in het laatst der 17e eeuw aan den
toeninaligen buitenvoet van het duin en liggen nu 250 a 300 M.
in zee". Hoe de schrijver tot deze cijfers gekomen is, zegt hij
niet uitdrukkelijk. Men ziet overigens, dat Beekman als ervaren
geograaf en op grond van de bronnen natuurlijk wel weet, dat de
tempel, zooals ik boven aantoonde, aan den duinvoet te voor
schijn gekomen is.
Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen, dat de Nehalennia-tempel
vóór 1647 ooit overstroomd geweest is. Het is van belang dit te
constateeren. De bij Domburg door mejuffrouw M. G. A. de Man
en door mij met behulp van anderen verzamelde scherven van
Romeinsch aardewerk dateeren (voorzoover door Holwekda en
Remouchamps onderzocht) uit een vrij scherp begrensde periode
van einde le eeuw na Ghr. tot begin 3e eeuw en ook het meeren-
deel der bij Domburg gevonden Romeinsche munten (speciaal de
niet sterk afgesleten exemplaren) is in deze periode geslagen. Men
moet zich dus afvragen: waardoor dit abrupte einde? en men zou
licht kunnen veronderstellen, dat de dragers der Romeinsche cul
tuur in de eerste helft der 3e eeuw na Chr. door overstroomingen
van deze kusten verdreven zijn. Tot deze veronderstelling geven
echter noch de plaatselijke omstandigheden, noch de geschiedenis
der Romeinsche bezetting in Nederland aanleiding, want in hoofd-
