68
Dr. T. zegt verder in zijn betoog, dat de spelling „haemete"
onmogelijk uit „haymete" te verklaren is. Wij zijn gedwongen,
dit als een tastbare onjuistheid te beschouwen en we zullen
dit aantoonen. Te allen tijde en derhalve ook nu nog en ook
in de M.E. oefende de ,,i" door zijn karakter een rekkenden
invloed op den voorafgaanden vocaal. Dit feit is zoo algemeen
bekend en is zoozeer aan de articulatie van de ,,i" inhaerent,
dat het voor iemand, die ook maar eenigermate met de begin
selen der klankleer bekend is, onnoodig is, dit nader aan te
toonen. Dit verschijnsel speelt ook in de geschiedenis van
onze taal een rol van beteekenis. Men zal me dus willen toe
geven, dat uit „haymete", laten we maar zeggen vanzelf
„haaimete" ontstond. Anderzijds echter oefende ten aller,
tijde de ,,m" evenals de p, met welke letter (als ook bilabiaa!)
m verwant is, een verkortende werking uit op de voorafgaande
vocalen, wel daaruit voortvloeiende, dat tijdens de articulatie
dier vocalen, de articulatie-stand voor de m al werd voor
bereid, waardoor als 't ware de articulatie van die vocalen
plotseling gestuit werd. Men denke aan Ter Apel, Apeldoorn
naast „Appeltern". Zoo ontstond uit mnl. jamer (met lange a)
ons jammer (met korte a). Hetzelfde geschiedde nu bij „haai
mete". De diphtong kwam niet geheel meer tot zijn recht,
het laatste deel daarvan verdween en men hield dus alleen
lange a over. We kregen dus „haamete" (geschreven „hae-
mete"). Deze gang is phonetisch en taalpsychologisch zóó
duidelijk en zóó juist, dat zij niet aanvechtbaar is. Men
noemde dit „geminatie" en het schrift gaf die weer -door een
dubbelen medeklinker (jamer naast jammer). Deze geminatie
was echter niets anders dan een te vroeg ingezette en dus
gerekte afsluiting van den mond voor de voortbrenging van
de ,,m". Natuurlijk had zij ook plaats voor een tweeklank en
nu nog. werd dan echter in het schrift niet weergegeven, maar
„bestaat" en „bestond" toch evengoed. Zij bestaat nu nog
en wel zeer frequent. Een typisch voorbeeld is dit in het
Amsterdamsche dialect, ik zeg hier „Amsterdamsch dialect",
ofschoon ik zeer goed weet, dat er feitelijk wel vijf „Amster
damsche dialecten" bestaan, dit is dus slechts bij wijze van