8
wordt Goes dorp genoemd. In een privilege van Willem VI van
1405 wordt het echter als stad vermeld en met uitzondering van
een charter van 1406, waar, vermoedelijk bij vergissing, weer
van dorp sprake is, bleef deze kwalificatie gehandhaafd. Jacoba
van Beieren vergunde, in 1417, de stad te versterken met
..poirten, graven ende andere goeden weeren" en schonk haar
een jaarmarkt. Kort daarop, in 1423, werd door de vicaris
voor de bisschop van Utrecht de aan de H. Maria Magdalena
gewijde kerk geconsacreerd, die voor een oudere, althans voor
een deel, in de plaats moet zijn gekomen, het begin vermoedelijk
van de kerk, die in de loop der eeuwen is uitgegroeid tot het
indrukwekkende monument (afb. 4 en 6), dat ook nu nog het
stadsbeeld geheel domineert1).
De legende, om de romantische figuur der laatste vorstin
uit het Beierse huis zo rijkelijk geweven, verhaalt hoe deze zich
te Goes zeer wel gevoelde zij schiep er behagen in er naar de
papegaai te schieten en zou, bij een der ..upschoten", door het
treffen van de vogel er koningin geworden zijn 2). Hoe precies
de staatkundige gevoelens der Goesenaren in die tijd zijn
geweest is niet uit te maken, doch dat vrouw Jacob na 1428,
toen zij zoals men weet haar landen aan haar machtige neef
Filips van Bourgondië moest afstaan, bijzondere relaties had
met deze stad staat in ieder geval vast in 1433 werd, bij haar
definitieve afstand, Zuid-Beveland met de hoofdstad aan haar
toeqewezen, en eerst na haar dood in 1436 keerde deze aan
de Bourgondiër terug. Maar ook hier werd het verleden spoe
dig vergeten, want voor Goes bracht de regering van deze
heerser evenzeer als voor de andere steden een periode van
voorspoed, en belangrijke privileges vielen het ten deel. Het
1Hetgeen door oudere schrijvers over de bouwgeschiedenis dezer kerk
is vermeld munt niet door betrouwbaarheid uit. Vast staat echter dat van
het in 1423 gewijde niets in de huidige kerk over is. In 1455 werd door
het stadsbestuur besloten een koor te bouwen naar het voorbeeld der
parochiekerk te Gouda het huidige koor is jonger en volgens een ge
wijzigd bouwplan opgetrokken in de aanvang der 16e eeuw werd het
transsept gebouwd. Bewaard zijn bestekken over de afwerking uit 1505
1508. waarvan met name de prachtige noordarm (afb. 4) treffende over
eenkomst met de Sint-Pancraskerk te Leiden vertoont. Het schip, waarvan
de oorspronkelijke datering onbekend is, brandde 11 sept. 1618 grotendeels
af, doch werd, verhoogd, herbouwd in volkomen laat-gotische vormen,
waardoor eerst toen de kerk haar huidige gedaante heeft gekregen (zie
hiervoor W. S. Unger. De Maria Magdalenakerk te Goes. (Oudheidkundig
Jaarboek 1946. p. 1 vlg.).
2) De legende dat zij achter het slot Oostende de fameuse moerbeiboom
zou hebben geplant, zal vermoedelijk een taaier leven hebben dan de boom
zelf, die in de strenge winter van 1929 sneuvelde.
