18
zelfs aan vervolging bloot. Eerst in de loop der 18e eeuw braken
voor hem betere tijden aan, tot in 1796 algehele vrijheid kwam.
Het voorbehoud, in 1577 ten aanzien van de erkenning van
de Prins van Oranje gemaakt, werd drie jaar later, zij het in
het geheim, ingetrokken. Aan het derde punt der Satisfactie
evenwel, de vrijdom van inlegering, hield de stad, zoals wij
nog nader zullen zien, hardnekkig vast nog in de Patriotten
tijd heeft men zich op dit paladium beroepen
Met enige moeite voor de zaak van Oranje gewonnen en
tengevolge van de oorlog, naar een verklaring van 1580, „in
zeer groote decadentie deelde Goes echter spoedig in de
voordelen, die de nieuwe orde van zaken meebracht. De ver
dedigingswerken werden, tussen 1578 en 1585, naar ontwerp
van Johan van Rijswijk uitgebreid en verbeterd, vooral ter
weerszijden van de haven, doch ook aan de andere kant bij
de Ganzepoort (afb. 3). Ook verstevigde de stad haar invloed
naar buiten. Wel is waar behield zij de judicatuur over het
platteland van Zuid-Beveland niet, die haar bij de „benauwing"
van Middelburg in nov. 1572 was toegekend en die zij ook na
de overgang dier stad in 1574 had uitgeoefend deze is, zij het
na zekere strijd, ten slotte weer aan Middelburg gekomen.
Het landrecht T) echter, de rechtspraak over schuldvorderingen
van poorters van Goes op inwoners van Zuid-Beveland, in de
juist afgesloten periode door provisor en deken gehanteerd,
bleef behouden het in 1581 ingestelde college bestond uit drie
commissarissen en werd als fiskaal door een der stadssecreta
rissen bijgestaan. In 1615 verwierf de stad, nadat zij zich een
eeuw daarvoor reeds door het pachten van het dijkgraafschap
van de Brede Watering invloed op de plattelandszaken had
weten te verwerven2), de heerlijkheid Borsele. Deze was
door de vloed van 1530 zwaar getroffen en bestond omstreeks
1600 nog slechts grotendeels uit schorren daar de stad ze
had gekocht met recht van aanwas het ambachtsrecht, door
prins Maurits betwist, werd door Goes voor een grote som
gelds „afgemaakt" hoopte zij van de voorgenomen bedij
kingen te profiteren 3). Doch dat viel niet mee, en in 1750
1) In 1413 had Willem VI aan Goes de halve geestelijke rechtspraak
geschonken, doch dit privilege werd het volgend jaar ingetrokken toen
bleek, dat Reimerswaal daarop oudere rechten had. Na de ramp, die in
1530 deze stad trof, werd het bezwaarlijk de provisor daar op te zoeken,
waarom Karei V in 1539 bepaalde, dat deze om de veertien dagen te Goes
een zitdag zou houden.
2) Later combineerde vaak een der burgemeesters deze functies.
3) In 1536 verkocht de regering van Goes ruim 13 gemeten land in de
parochie van Waarde, die haar voorgangers hadden ingedijkt.