gezocht. De rede, waarin hij de zelfmoord toeschreef aan een zielsziekte,
die het gevolg was van dweperij op maatschappelijk terrein, verscheen in
druk, en trok zoveel belangstelling dat er een tweede druk van moest worden
opgelegd 43).
Zon eindigde het korte leven van Elize Baart even geruchtmakend als haar
korte loopbaan was geweest. Men is ervan uitgegaan dat Korteweg haar had
overgehaald samen de dood in te gaan. Heeft ze misschien bedacht dat het
hoogtepunt van haar leven al voorbij was en dat ze noch als actrice of
voordrachtkunstenares, noch als schrijfster iets zou kunnen bereiken? In
haar huwelijk met de wel excentrieke, maar ongetwijfeld begaafde Korteweg
had ze samen met hem kunnen strijden voor zijn socialistische idealen, maar
mét hem heeft ze die strijd voortijdig opgegeven.
LUCIE BAART
Betere kansen heeft haar zuster Lucie aangegrepen, maar pas twintig jaar
later. Terwijl men bij het lezen van Elize's werk de indruk krijgt dat het
haar vooral om een sensationeel verhaal begonnen was, beoogt dat van Lucie
het uitdragen van een idee, van het goed recht waarvan ze ten volle over
tuigd was.
Het oudste werk dat we van Lucie Baart kennen is de novelle De familie
Wollink, die ze in augustus 1874 schreef en aan Mina Kruseman stuurde (II,
blz. 221). In de haar eigen sarcastische toon schreef Mina terug dat ze er
geen weg mee wist, omdat het te mooi en te goed was. „Waarin zou 't ge
plaatst kunnen worden Wie zou 't koopen En door wie moet 't gelezen
worden?"
Toen Lucie haar nog een tweede schets stuurde, zond of bracht ze beide
aan Dr. Jan ten Brink met het verzoek ze in zijn tijdschrift Nederland te
plaatsen. Ten Brink accepteerde ze niet omdat de goede kwaliteiten niet op
wogen tegen de gebrekkige vorm. Mina dacht daar anders over en om de
lezer zelf te laten oordelen drukte ze De familie Wollink in haar boek Mijn
Leven af (II, blz. 222-248). Het is de geschiedenis van een notarisgezin
waarin alles om het geld en de conventie draait. De oudste dochter is onge
lukkig getrouwd met een arts. Een jongere zuster wordt door haar vader
gedwongen een rijke, oudere predikant te trouwen die ze verafschuwt, maar
aan wie haar vader verplichtingen heeft; na twee jaar sterft ze van ellende.
En dan is er nog de candidaat-notaris die het meisje waarvan hij houdt niet
durft te vragen omdat ze op een kantoor werkt en zijn moeder geen geëman
cipeerde vrouw als schoondochter wenst. Als hij haar tenslotte toch vraagt,
weigert ze hem. De dubbele strekking van het verhaal is: ouders mogen het
geluk van hun kinderen nooit opofferen aan hun eigen belang, en meisjes
moeten leren hun eigen brood te verdienen, zodat ze niet op het huwelijk als
enige uitkomst aangewezen zijn. De vrouw heeft een andere roeping dan
ondergeschikt te zijn.
Lucie was volkomen opgenomen in de kring van Mina Kruseman. De oudere
vriendin raadpleegt haar over allerlei persoonlijke zaken, vooral die welke
Elize betreffen. Wanneer Hélène Gerritsen in een depressieve toestand ge
raakt, klaarblijkelijk door de tegenstand van haar familie, wordt ook Lucie
ingeschakeld om haar weer tot werken te brengen (III, blz. 170). Lucie zendt
Mina alles toe wat ze schrijft. Wanneer ze boeken begint te vertalen wat