nut en de vruchtbaer/ maer oik nootsakelyk syn/ jae dat mense niet derven en kan? Dat het gereghelt spreken niemant aen gheboren en js/ 25 machmen aen de kinderen merken/ eer sy duer langhe oeffeninge geleert hebben der woorden crachte en de behoorlyke stellinge te onderkennen. Jnden eersten so en kunnen sy alle letteren noch alle sillaben niet al euen haest wt spreken/ en de seggen vaaken moeken kaas fansois fuyte soen<en> ^:hiem hok^ en de dierghelyken 30 gfwanneerjg [-als] sy behoorden te seggen vaarkenmoerken/ klaes/ fransois fluyte/ schoenen/ riem/ rok/ etc. Ten anderen eer sy weten te seggen ghy/ wysy/ etc sullen ^mede:> gaenso noemen sy de persoonen die se meynen met haere namen </seggende vaerken ende moerken ende pierken ende leynken sullen mede gaenende sprekende tot haeren vader/ [-ende] als sy seggen willen/ ghy hebt [fol.3 recto] 1 my den appel gegheuen/ so seggen sy/ (oft stamelent) vaerken heeft my appel geuen/ ende dier ghelyken. Ende dit en gebuert niet alleene den kinderen als die de tonghe noch traech hebben duer ongeoeffentheyt/ 5 Maer ook <wek> groten volwassenen lyeden/ die seer wel ter talen syn/ wanneer sy een vremde tale spreken willen/: Als wy meest aen alle vremde nacien merken die onse duitsche tale spreken willen/ dat sy niet nae seggen en kunnen wat wy hun voor seggen/ 10 ^Also^ [-ghelyk] fransoisen jtalianen ende Spagnarts selden wel kunnen ghelyk wy wt spreken/ onse duitsche ch. als schachten/ wachten/ dachten/ daer seggen sy schacten wacten claketen/ oft noch erger. Jtem all wat metter [-dobbele] W.gespelt werdt/ als 15 wint/ weder/ wilt/ wachten/ daer seggen sy bikans/ ende schryuent oik so meest/ hoint hoeder hoilt hoacten ^ende ontallige dies ghelyken onvolmaktheden mach een yeghelyk aen henlieden wel merken. [-Vant ghelyken] wie isser oik van wt landighe natiën die der jtalianen che ende chi weet [-te pr] wt te spreken eer hy gheleert heeft/ wat wt sprake 20 dat sy met hare letteren beteekenen/? Jtem der Jngelschen th. ende wh. ende der hoochduitschen z.tz.schhaer ae ende oe ende alle haere andere vermengde stemmigen (diemen by den gheleerden diphtonges noemt) Jc ghewyghe haerlieder enkele stemmighen 25 [-ofte] (vocalen naer gewoonte ghenoemt) met veele andere haers schryuens eyghendommen: Ja dat noch schlechter mach gheacht worden/ wie kan er Engel- schen enkele stemmighen/ (Jc laete [-die son] haere vermengde staen die oik sonderlyk syn en de haere 30 menichfoudighe doodinghen der letter[-n] .e.) jnt lesen recht wt spreken/ ten sy dat hy de cracht ende betee- keninghen van haeren letteren eerst hebbe geleert 27

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1984 | | pagina 65