VERANTWOORDING VAN DE ILLUSTRATIES
Titelpagina: De afbeelding is afkomstig uit: Nucleus selectorum emblematum cenluria se-
cunda. Utrecht, Crispianus Paseus; Arnhem, Joannes Janssonius (verk.) 1613, p. 95. Naar
microfiche EO - 414/1 van Inter Documentation Company (het exemplaar waarvan de mi
crofiche is gemaakt, is onbekend). Het bij dit embleem horende onderschrift luidt in verta
ling:
Fakkels noch kaarslicht helpen de blinde
De dwaze uil kan op klaarlichte dag niet zien.
InTot lering en vermaak, Betekenissen van Hollandse genrevoorstellingen uit de zeventien
de eeuw, met inleiding door E. de Jongh en voorwoord door S.H. Levie (Amsterdam,
1976) wordt dit embleem besproken in een afdeling waarin ook De schoolklas van Jan
Steen aan de orde komt (op p. 247). In dezelfde catalogus vindt men op p. 90 ook het trivi
um-schilderij Natuur, Onderwijzing en Oefening (kopie van Willem Joseph Laquy naar
een verloren gegaan drieluik van Gerard Dou). Bij het onderdeel 'Onderwijzing' sluit Dou
- volgens de samenstellers van deze catalogus - aan bij de traditionele iconografie van de
Grammatica. De lamp en de kaarsen zijn zinnebeelden voor het licht van het verstand.
Afb. 1 Zeeuws Museum, Bruikleen Dienst Verspreide Rijkscollecties.
Afb. 2 Rijksarchief in Zeeland, Historisch-topografische Atlas van het K. Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen IV, 735.
Afb. 3 Rijksarchief in Zeeland, Familiearchief Schorer nr. 1073. Tekeningvervaardigdin
opdracht van mr. D. Radermacher. Het huis 'De Globe' werd in 1940 verwoest.
Afb. 4 Universiteitsbibliotheek Leiden, HS, Ltk. 2148.
Afb. 5 Algemeen Rijksarchief Brussel, Raad van Beroerten nr. 109 (116) f. 240 recto.
Afb. 6 Universiteitsbibliotheek Leiden, HS, Ltk. 2148.
Afb. 7 Centrale Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Gent, HS 2465, nr. 61.
Afb. 8 Ibidem Hs 2465.
47
