Afb. 14. Bailleul, belfort. Naar: L. Devliegher,
'Zes herbouwde belforten in Vlaanderen'
Bulletin K.N.O.B. 17 (1964), afb. 3.
gend. De andere torens hebben geen duidelijk te herkennen gevangenis, maar het
moet niet uitgesloten worden dat één van de zolders hiertoe kon dienen. De zol
ders konden eveneens dienen als vergaderplaats. In de toren van Wemeldinge
zijn op twee zolders ramen met vensterbanken aangebracht33, en in de toren van
's-Heer Abtskerke bevindt zich een stenen gemak. Dergelijke details geven aan
dat de torenzolders werden gebruikt. Bijeenkomsten van het ambachtsgerecht en
het bewaren van het kerkarchief kunnen zeer goed de reden zijn geweest voor het
aanbrengen van een zeker comfort in deze torens. Het gebruik van kerkportalen
als ruimte voor de rechtspraak was in grote delen van Europa een normaal ver
schijnsel34. Het belangrijkste - vaak het enige - portaal van de Bevelandse kerken
is gelegen in de toren. Dat de rechtspraak dan in die toren - hetzij in het portaal
hetzij in één van de ruimtes daarboven - plaatsvond is dus zeer goed mogelijk.
Andere torens, zoals in Kruiningen en Baarland, hebben juist zolders die zo
slecht zijn verlicht dat er niet te denken valt aan het houden van bijeenkomsten.
Blijkbaar beschikte men hier over een andere bruikbare ruimte, bijvoorbeeld in
een herberg.
Een functie waaraan nog geen aandacht is besteed is die van uitkijktoren. Uiter
aard zullen de torens in het vlakke landschap bij naderend onheil als uitkijkpost
33. Volgens de oorspronkelijke indeling op de eerste en de tweede zolder.
175
