270
JAARVERSLAGEN 2001
voorwerpen van het Genootschap bevindt) weer voor het publiek open. Ook het
bekende, en jarenlang onveranderde, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in
Tervuren bij Brussel ondergaat op dit moment grote vernieuwing en verbouwing.
Traditioneel werden voorwerpen van andere volken en culturen gezien als losse ob
jecten nu worden ze meer in hun sociaalculturele en historische context geplaatst,
waarbij meer de kwaliteit dan de kwantiteit van de voorwerpen de doorslag geeft.
Het verzamelen van volkenkundige voorwerpen door leden van het Genootschap
was in de achttiende en negentiende eeuw ook een uiting van het louter verzamelen
van uitheemse en onbekende objecten. Men bracht 'de wereld in het klein' bijeen en
trachtte op die manier de stand van kennis en wetenschap te tonen. Het naoorlogse
gebrek aan belangstelling voor hun herkomst en hun relatie met de cultuurgeschie
denis van Zeeland leidde er toe dat een groot deel van deze collectie buiten Zeeland
werd ondergebracht. Gelukkig kwam het niet zo ver dat tot vervreemding werd
overgegaan, maar werden de voorwerpen in bruikleen gegeven. In het verslagjaar
werden bezoeken gebracht aan de etnografische verzamelingen van de universiteiten
Gent en Groningen. Daarbij is vooral gebleken dat een goed beheer en ontsluiting
(inclusief onderzoek en uitgave van catalogi) tijdrovende en dure, maar uit oogpunt
van wetenschapsbevordering en benutting niettemin waardevolle aangelegenheden
zijn, te meer daar de aandacht voor andere culturen en volkenkundige voorwerpen
toeneemt. Ook is een bezoek gebracht aan het depot van het Rijksmuseum voor
Volkenkunde te 's-Gravenzande, waar de voorwerpen in goede omstandigheden
worden beheerd. Van de meeste objecten zijn digitale foto's beschikbaar die de
basis vormen voor het, via Internet, aan een breed publiek kunnen tonen van de
Genootschapsvoorwerpen. Er is overleg met het museum te Leiden over een nieuwe
bruikleenovereenkomst en het toevoegen van de in het depot Archeologie van de
Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland te Middelburg opgeslagen objecten aan het
bruikleen te Leiden. Op een presentatie voor de leden van de Provinciale Staten werd
een aantal bijzondere voorwerpen uit de verzameling tentoongesteld. Medewerking
werd verleend aan het achterhalen van de oudste volkenkundige voorwerpen van
het Genootschap ten behoeve van de in 2002 te organiseren tentoonstelling 'De
verdwenen wereld' in Teylers Museum te Haarlem, naar aanleiding van het 250-jarig
jubileum van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Verder werd in het
verslagjaar doorgegaan met de registratie van het onderzoek naar de herkomst van
de voorwerpen. Er waren dit jaar twee aanwinsten. Mevrouw J. van Dijk-de Jong
schonk een haarkam uit Zanzibar van koningsebbenhout en van de heer J.M. Moraal
kwam een schenking van 13 bewerkte zeldzame stenen werktuigen gebruikt bij de
visvangst (w.o. netverzwaarders en een schraper), meegenomen uit drooggevallen
rivierbeddingen in Aden door Ph. Cambridge in 1970. Op de ledenvergadering van
12 december werd door drs. F. van der Doe een lezing gehouden over de verzame
ling volkenkundige voorwerpen onder de titel: 'Enige dilemma's ten aanzien van
het verzamelen van etnografica'.
Natuurhistorische voorwerpenonderafdeling fossiele botten
De conservatoren drs. A.P.J. Bil en J.M. Moraal berichten als volgt:
Door de slechte toegankelijkheid van de voorwerpen werd in het depot nauwelijks
enige arbeid verricht. In samenwerking met het bedrijf Podium te Utrecht werd
een passende tekst samengesteld bij de gevonden mammoetresten, gevonden te
