10
TEN GELEIDE
Natuurlijk kennen we ook van elders de klachten over boeren die in hun con
sumptie en pronk uiting geven aan een groter gevoel voor eigenwaarde en ten
opzichte van de stedelingen hun plaats niet meer zouden kennen.1'1 Ook is binnen
het onderzoeksveld van de materiële cultuur met begrippenparen als identiteit en
verbondenheid, en modernisering en traditionalisering geprobeerd de culturele
ontwikkelingen te verbinden met verschuivingen in sociale en economische posi
tie." Maar in dit project wordt voor het eerst voor een gebied systematisch en
grootscheeps onderzoek gedaan en wordt de politieke dimensie toegevoegd. Aan
algemene kennis van de ontwikkelingen in de achttiende en negentiende eeuw en
van des urbanisatie ontbreekt het ons niet, maar empirisch onderzoek naar wat er
regionaal gebeurd is tegen de achtergrond van algemeen historische ontwikkelin
gen, helpt ons een beter inzicht te krijgen en een beeld te krijgen van maatschap
pelijke veranderingsprocessen. Hoe zit het met de samenhangen? Hoe met de peri
odisering? Hoe zijn de stad-plattelandsrelaties in de verschillende periodes van de
achttiende en negentiende eeuw? Hoe krijgen stedelijkheid en ruraliteit hun
inhoud in die periodes?
Dit project slaat drie vliegen in een klap: het helpt de Zeeuwse geschiedenis ver
der vooruit, het probeert de toon van het vervaldebat te veranderen in een trans
formatiedebat op politiek, economisch en cultureel gebied, en het biedt inzicht in
de gevolgen van ruimtelijke transformatieprocessen die juist ook nu - zij het op
een hoger, mondiaal, schaalniveau plaatsvinden. De in dit jaarboek gebundelde
presentaties van de studiedag, die georganiseerd werd in samenwerking met het
NW Posthumus-programma People, space and places en die dankzij de ondersteu
ning en gastvrijheid van het Zeeuwse provinciebestuur kon plaatsvinden in een
schitterende en goed verzorgde ambiance, laat al volop de potentie van het project
zien en maakt nieuwsgierig naar de boeken die er uiteindelijk uit zullen voortko
men. Als het project zijn belofte weet waar te maken, zal het zowel voor de loka
le, als voor de nationale en de internationale geschiedenis van grote betekenis zijn.
