86
EQUIPAGEMEESTERS VAN DE ADMIRALITEIT
dag ruimschoots vergoed. Het kan dan ook niet verbazen dat de equipagemeesters
regelmatig afwezig waren.35 Vooral reizen naar leveranciers, collega-equipage
meesters en de Admiraliteit in Middelburg werden dikwijls ondernomen.
De functie stelde de equipagemeester in staat talrijke contacten te onderhouden.
Hoewel hij voor de grote opdrachten het advies van de Raden ter Admiraliteit
diende te volgen, beschikte de equipagemeester over een relatief grote vrijheid wat
de kleinere orders betrof. Het voor-wat-hoort-watprincipe dient in dit licht zeker
aangehaald te worden. Het plaatsen van bepaalde bestellingen bij bevriende
industriëlen kan voor talrijke equipagemeesters een strategische zet zijn geweest in
het opklimmen op de sociale ladder. Ook in de achttiende eeuw sprak het voor
zich dat begunstiging van de juiste personen later grote voordelen kon opleveren.
Verder waren de equipagemeesters benoemd voor het leven. Wanneer men door
de Admiraliteit de functie toegewezen had gekregen, had men dus levenslang
zekerheid. Hoewel er bij de equipagemeesters van de achttiende eeuw geen direc
te ontslagen vielen, waren hun voorgangers niet steeds van onbesproken gedrag.
Zo werd de Veerse equipagemeester Danckaarts van fraude beschuldigd. Hij werd
door het Admiraliteitscollege veroordeeld tot een aanzienlijke boete.
De sociale status van de equipagemeester
Toetsing aan de klasse der regenten
Enkele feiten die hiervoor reeds vermeld zijn - de grote bedragen, werkgelegen
heid in de haven, hoge beloning en de mogelijkheid op te klimmen op de sociale
ladder - doen vermoeden dat de hier besproken functie bijzonder gewichtig moet
zijn geweest binnen de thuisstad. Door zijn bijzonder uitgebreide takenpakket had
de equipagemeester immers de ideale positie om zijn gunstelingen regelmatig te
bevoordelen. In het licht van de achttiende-eeuwse voor-wat-hoort-watmentaliteit
een niet te onderschatten troef. Omdat het equipagemeesterambt op de lijst voor
kwam van functies die onder de voornaamste politieke families van de stad - de
regenten - werden verdeeld, was dit aanleiding om dit vermoeden verder te onder
zoeken.36
Kort gezegd waren de regenten de vermogende burgers die de politieke macht
binnen de stad stevig in handen hielden. Binnen de stad, en voor sommigen zelfs
binnen het gewest, was hun macht onaantastbaar geworden. Het was het eindre
sultaat van een proces van oligarchische ontwikkeling en consolidatie dat zijn oor
sprong had in de late Middeleeuwen. De vorst rekende toen op kleine groepen
families om zijn macht binnen de steden uit te oefenen. Deze situatie bleef onver
anderd tot aan de Opstand. De regenten die trouw bleven aan de Spaanse vorst
werden uit hun ambt gezet en vervangen door staatsgezinde regenten. Geld en vol
doende sociale relaties werden de sleutelwoorden om toe te treden tot de regenten
elite.37
Als een heer van stand moest een regent zijn rijkdom kunnen etaleren. Maar het
bezit van voldoende kapitaal was niet de enige voorwaarde om tot de regenteneli
te te worden gerekend. Nog belangrijker was de familiale achtergrond. Van aan
zienlijke geboorte zijn was een kenmerk van de regent dat allesbehalve onderschat
mag worden. Het zorgvuldig uitkiezen van een geschikte huwelijkspartner behoor-
