Noten
46
WIBAUT EN ZEELAND
1 Het jaarboek 2009 van de Wiardi Beekman Stichting is gewijd aan het 'wethouderssoci-
alisme'. F. Becker, M. Hurenkamp en P. Tops (red.), Lokale politiek als laboratorium. In
de voetsporen van Wibaut en Drees, Den Haag 2009.
2 Zie over de familie Wibaut de artikelen van Jan Zwemer: 'Florentinus Wibaut (1817-
1881)', Den Spiegel 2007, nr. 3, 3-8 en 'De derde en laatste generatie Wibaut in Vlis-
singen', Den Spiegel 2008 nr. 3, 3-9. Ook: E.J. Weterings, De Wibauts op Walcheren
Vlissingen 2009.
3 F.M. Wibaut, Levensbouw, memoires, Amsterdam 1936.
4 Over Wibauts rol in de houthandel Alberts publiceerde ik: 'F.M. Wibaut en de houthan
del Alberts, 1876-1914; een socialist als ondernemer in Middelburg', Archief, mededelin
gen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen 2002, 5-68. De passages
over Wibaut als houthandelaar zijn gebaseerd op dit artikel.
5 Aangehaald in: Wibaut, Levensbouw99.
6 ZA, Archief houthandel Alberts, inv.nr. 1010: brief Wibaut aan houthandel Alberts, 13
augustus 1914.
7 Zie over de leermeesters en de kring waarin Wibaut verkeerde onder meer: G.W.B. Bor-
rie, F.M. Wibaut, mens en magistraat; ontstaan en ontwikkeling der socialistische gemeente
politiek's-Gravenhage 1987(2e ongewijzigde druk), 15-19.
8 Wibaut, Levensbouw, 101.
9 B. Altena, 'The Dutch Social-Democratic Workers' Party in the Province of Zeeland,
1898-1920', Tijdschrift voor sociale geschiedenis 18 (1992) 2/3, 394, 397. Zie ook: P.J.
Meertens, De opkomst van het socialisme in Middelburg, Zeeuws Tijdschrift 11 (1961),
nr. 124-36.
10 Informatie over Quack: lemma over Quack door G. Harmsen, in: P.J. Meertens e.a.
(red.)Biografisch woordenboek van het socialisme en de arbeidersbeweging in Nederland, 8
(Amsterdam 2001), 212-216. http://www.iisg.nl/bwsa/bios/quack.html (3-1-2010).
11 Wibaut, Levensbouw, 105-106.
12 Zie voor Mathilde Wibaut: M. Wibaut-Berdenis van Berlekom, Herinneringen, Amster
dam 1976; Th. den Hartog, 'Mathilde Wibaut, de meest feministische sociaal-democra-
te', in: Vrouwenportretten, Den Haag 1989, 17-19 en het lemma over Mathilde Berdenis
van Berlekom door P. Rol, in: Meertens e.a. (red.), Biografisch woordenboek2 (Amster
dam 1987), 9-14.
13 Artikelen Bert Altena over het begin van de vrouwenbeweging in Middelburg in Nieuw
Zeeland 1986, nrs. 3-5.
14 P. Brusse en W. van den Broeke, Provincie in de periferie; de economische geschiedenis van
Zeeland, 1800-2000, Utrecht 2005, hoofdstuk 3.
15 Zie onder meer: P.J. Meertens, Multatuli in Zeeland, Zeeuws Tijdschrift 15 (1965), nr. 1,
2-13.
16 Vgl. Wibaut, Levensbouw, 129. Wibaut zegt hier dat hij het van belang vond dat de
SDAP ook in Middelburg een plaats in de gemeenteraad zou verwerven, maar dat hij
het ook eens was met zijn schoonvader die hem zei dat het werk in de Middelburgse
gemeenteraad niet heel belangrijk zou zijn.
17 G.W.B. Borrie, Pieter Lodewijk Tak (1848-1907), journalist en politicus, Assen 1973, 26.
Het citaat is van Jan Veth en hier bij Borrie aangehaald.
18 Wibaut, Levensbouw, 36. Vgl. E. Slot en H. Moor, Wibaut, onderkoning van Amsterdam,
Amsterdam 2009, 16 en Borrie, F.M. Wibaut, 55-56.
