52
POLITIEK KRACHTENVELD
Goessche Courant in mei 1897 dat Floor Wibaut door 'de werkliedenpartij' gevraagd
was als kandidaat voor de Kamerverkiezingen in het district Middelburg. De Mid-
delburgsche Courant Wist echter beter en schreef dat 'op de jongste vergadering van
de werklieden-kiesvereeniging Ontwikkeling besloten is geen eigen candidaat te stel
len. Met deze tegenspraak voldoen wij aan een van verschillende kanten tot ons
gericht verzoek'.
Kandidaat voor de Middelburgse raad (1899)
Twee jaar later, in 1899, werd Wibaut wel kandidaat gesteld, dit keer voor de raads
verkiezingen in Middelburg. In die tijd trad om de twee jaar een derde van de
raadsleden af en elk raadslid had formeel zitting voor één kiesdistrict. Middelburg
was verdeeld in drie districten. Tegenover aftredende kandidaten konden andere
partijen tegenkandidaten stellen, maar zij konden dat ook nalaten. Ook de eigen
partij kon een nieuwe kandidaat tegenover de zittende kandidaat stellen wanneer
die zelf weer kandidaat wilde zijn.
In 1899 had Wibaut eerst verklaard dat hij niet in aanmerking wilde komen als
kandidaat voor de raad. Maar toen de door de SDAP-afdeling aangewezen kandi
daat, fabrieksarbeider Jaap Mullié, bedankte, besloot Wibaut om toch kandidaat te
staan. Hij werd het zowel in District Eén, waar gestemd werd aan de Groenmarkt,
als in District Drie, dat bekend stond als een werkmansdistrict en dat aangeduid
werd als het district van het 'Oostkerkhof'. District Drie omvatte dus het oostelijk
deel van de stad, waar ook de antirevolutionairen veel aanhang hadden onder de
gegoede arbeiders en kleine middenstanders met kiesrecht. In District Eén daaren
tegen, de wijken I, K, L, M en N, werden geen ARP-kandidaten gesteld: hier woon
de vooral veel hogere burgerij. Voor de volledigheid: District Twee was het district
'Het Raadhuis' en omvatte dus meer de zuidkant van de stad. Ook daar hadden de
liberalen een ruime meerderheid. Behalve Wibaut werd nog een socialist kandidaat
gesteld in de districten Eén en Drie: Dirk Bimmel, arbeider in de grafische sector
en voorzitter van de coöperatieve bakkerij 'de Broederband'.
Het bleek dat Wibaut het in het burgerdistrict Eén heel wat beter deed dan zijn
proletarische vriend Bimmel: in District Eén kreeg hij bijna 18 procent van de
stemmen tegen Bimmel maar 9 procent. In het derde district echter haalde Bimmel
bijna 14 procent en Wibaut maar 11. Los van deze gewone stemming werd er voor
District Drie ook nog gestemd in een vacature voor een overleden raadslid. In die
vacature stond alleen Wibaut kandidaat, naast één liberaal en één antirevolutionair.
De uitslag was: 51 procent voor koopman W.A. de Rijcke, ARP-kandidaat, 26 pro
cent voor PTT-directeur Polvliet, liberaal en 23 procent voor de socialist Wibaut.
Vermoedelijk bedoelde Wibaut deze verkiezing toen hij in zijn memoires - ten
onrechte schreef dat hij één keer 'in herstemming' kandidaat was geweest in
Middelburg. Wie in herstemming ging, stond immers dikwijls als enige van zijn
partij kandidaat, maar dan altijd tegenover één andere kandidaat, omdat beiden in
de eerste ronde geen absolute meerderheid hadden gehaald. Inderdaad moest er in
District Drie een herstemming plaatsvinden, maar dan tussen de liberalen en de
ARP. Bimmel en Wibaut vielen af en de herstemming leverde de ARP allebei de
zetels op die tot dat moment door liberalen bezet waren. De ARP-kandidaten, een