Over Jozef Tahitu
Dorine Zelders
Jozef Tahitu (3 oktober 1955) woont in Oost-Souburg. Hij is daar de
vaste medewerker bij de Molukse Welzijnsstichting Mae-uku. Jozef
treedt regelmatig op als zanger en is mede-oprichter van de zang
groep Inalo. Voor de vier Inalo-zangeressen - Bea Saija, Gaby van
Schaik-Noya, Jobé Telehala en Marie-Elise Toumahuw - componeert
en schrijft hij ook de liederen. Over het algemeen zijn deze in het
Moluks-Maleis geschreven.
Daarnaast is Jozef Tahitu dichter, of, zoals hij het zelf noemt:
schrijver van poëzie. De gedichten van Jozef zijn gesteld in het
Nederlands. Ook tijdens zijn reizen op de Molukse eilanden schrijft
hij zijn Nederlandstalige gedichten. In de vorm van zijn gedichten
zijn soms verwijzingen naar de Moluks-Maleise taal, oftewel het
'bahasa Melayu', te vinden. Het verweven van tegenwoordige, toe
komende en verleden tijd is daarvan een aspect.
In de 'bahasa Melayu' bestaan de 'pantun' en de 'kapata.' Het
zijn verschillende vormen van gezongen en gesproken verzen. De
'kapata' is een lang vers met verschillende coupletten. De 'pantun'
is een kort vierregelig vers dat vaak een uitspraak, een raadgeving of
een stelling draagt. In het Nederlandstalig werk van Jozef keren
deze bijna archetypische vormen soms terug.
Behalve in het Nederlands schrijft Jozef Tahitu zoals gezegd in het
Moluks-Maleis. Soms wordt van hem verlangd een Moluks-Maleis
lied in het Nederlands te vertalen en soms wordt gevraagd een
Nederlandstalig gedicht om te zetten in het 'bahasa'. Voor hem zijn
het twee verschillende taalwerelden waartussen hij heen en weer
reist.
Met Jozef Tahitu maakte ik kennis naar aanleiding van de ten
toonstelling 'Saudara, portretten en (levens)verhalen van oudere
Molukkers', een fototentoonstelling van Jan Malawauw uit Zaan
dam. Deze expositie is nog tot en met 1 maart 1998 in het Zeeuws
Museum in Middelburg te bezichtigen.
Jozef werd gevraagd om een 'Saudaralied' te schrijven. Dit lied is
te vinden in het boek Saudara (verkrijgbaar in de vriendenwinkel
van het Zeeuws Museum).
22