Schardijn - Zeeuwse Specialiteit
Weet u,dat Sprot hetzelfde is als Schardijn?
Het is de Zeeuwse naam voor verse Sprot, een
nietig visje,dat in de wintermaanden aan wal
wordt gebracht.
Niet-Zeeuwen weten er niet goed raad mee.Zelfs
bij het Rijksinstituut voor Visserijonderzoek
in IJmuiden wist men niet,dat de Sprot als
verse vis in Zeeland wordt gegeten.
Schardijn wordt soms verbasterd tot Sardijn,
wat bedrieglijk veel lijkt op SardineBoven
dien lijken ze uiterlijk erg op elkaar.De Sar
dine is echter een andere soort,nl.de Pil-
chard.die we in Zeeland de Pelser noemen.
De Schardijn is de kleinere broer van de Ha
ringvaar met een fijnere smaak.
Vermoedelijk voedt de Haring in de Noordzee
zich o.a.met de larven van de Schardijn.
Er is namelijk altijd weinig Schardijn,wanneer
er veel haring voorkomt en omgekeerd.
Op het ogenblik is de schardi jnstand niet
denderendmaar het grote aantal ondermaatse
visjes kan een teken zijn,dat er een sterke
jaarklasse op komst is.
Traditioneel wordt Schardijn gebakken gegeten.
Haar rauw ingelegd in het zuur,gewoon met wat
azijn en in ringen gesneden uien en dan in de
koelkast,is een geweldige delikatesse.
De speciale en individuele toevoeging van
kruiden en specerijen kent een oneindig aantal
varianten, die door de oude Zeeuwen als een
zorgvuldig bewaakt geheim gekoesterd worden.
Je eigen recept was immers veel beter,dan dat
van welke andere Zeeuw dan ook.
Bron;PZC-RvReems
II
Zeehondenjacht in Zeeuwse wateren
Zo'n dertig jaar geleden speelden zich komple-
te slachtpartijen af,onder de zeehonden-popu
laties, in de Oosterschelde
Oud-mosselvisser Jaap Schot uit Zierikzee
vindt het dan ook een smoes je, dat de zeehond
verdwenen zou zijn als gevolg van de vervui
ling: "Ze hebben net zo lang geschoten,totdat
de laatste dood was."
In 1929 werden 1220 gedode zeehonden gemeld,
een jaar later 1113."Ze zijn gewoon uitgemoord
en toen de laatste verdwenen was,had het mi
lieu het gedaan."
Willem v.d.Zalm uit Burgh-Haamstede ziet het
anders;"We hebben ze niet tot de laatste afge
schoten,de oude dieren schoten we niet,want
daar was niets aan te verdienenDie zijn dan
ook verjaagd door de verstorende rekreatie."
Een velletje bracht 35 gulden opin een tijd
dat het weekloon 60 gulden wasIn een seizoen
werden wel 200 zeehondjes gevangen 7000.-!
Zelfs Groningse vissers kwamen daarvoor naar
deze wateren afgezakt en de Antwerpse familie
Matthijs gebruikte een snelle motorboot en
schoot daarbij zelfs een meisje/dat als lok
zeehond fungeerdeals dankeen kogel in haar
bil
De zeehondenjacht was beslist niet illegaal.
Provinciale Staten gaven vergunningen uit en
de gemeenten gaven f 3.- per zeehond premie.
Bovenop de verkoop van vellenverdienden de
jagers ook aan de uitgebraden speklaag,die aan
boeren werd verkochtvoor het onderhoud van
leder en paardentuigenUit het vet werd traan
gekookt,wat een gulden per liter opbracht.
De laatste jaren stijgt het aantal zeehondjes
weer langzaam in de Oost-er schelde
Drachtige zeehonden zijn er echter niet of
nauwelijks gesignaleerd.
B ronPZC-RSchr i e r
11
