Een nieuwe garderobe voor een
oude dame
Voor de liefhebber: een
bezoek aan het Zuider
zeemuseum
26
Donald Slieker
Volgens Bosma "een uitdagende
klus, omdat deze Oudhollandse
manier van zeilen weinig voorkomt".
Zo kwam men in Engeland terecht en
bij de heer Jules van Beijlen, oud
conservator van het Antwerps
Scheepvaartmuseum. Dat was
nodig, omdat de hoogaars is
Zierikzee met een spriettuig is
uitgerust.
Een zestal zeilen (waarvan de
grootste 42 vierkante meter, met een
totaal oppervlak van 110 vierkante
meter) werd met veel toewijding
vervaardigd. Het materiaal bestaat
uit een bruin doek, dat is
samengesteld uit 50% polyester en
50% katoen nr.2 met een gewicht van
940 gram per vierkante meter. De
zeilen zijn afgewerkt met geteerd
hennep en de verwerkte klossen zijn
van essehout.
Het museum in Enkhuizen beschikt
over een omvangrijke bibliotheek,
waar veel naslag wordt gedaan naar
oude zeilmakerstechnieken. Het
oudste boek is van 1745. Niet alleen
op papier, maar ook door het
beoefenen van die technieken, wil
men de kennis van het zeilmaken
doorgeven aan de volgende
generaties. Op deze manier worden
ook ideële stichtingen geholpen.
Regelmatig worden in het Zuider
zeemuseum thema-tentoonstellingen
georganiseerd. 1996 is het jaar van
het industriële erfgoed. Een slagers-
en een schildersmuseum zijn
momenteel in opbouw. Het aantal
medewerkers in de winter is 45; in de
zomer lopen er maar liefst 180
medewerkers rond.
Terug naar de zeilen. Nadat ze
overhandigd zijn aan schipper Wim
Schot, werd de kostbare partij
ingeladen en ging de reis terug naar
Zierikzee.
Voor dat doel mocht de bestelbus
van John van Dalsen geleend
worden. Er moest immers 110 m2 zeil
mee terug naar Zierikzee. Rond elf
uur arriveerde de groep in het
zonovergoten Enkhuizen bij het
kantoor van het Zuiderzeemuseum.
Gastheer was de heer Th. Fruithof,
conservator maritieme aangelegen
heden van het museum. Het museum
(geopend in 1947/48, ruim 350.000
bezoekers in 1994) is nu gepriva
tiseerd en heeft een stichtingsvorm.
De overheid geeft 80% subsidie; de
resterende 20% komt van
de bezoekers.
Met de gastheer werd de
tocht voortgezet naar het
buitenmuseum, waar de
heer A.W. Bosma, zeilmaker,
de groep verwelkomde.
Bosma is al 9 jaar als
zeilmaker werkzaam in het
museum. Met collega R.
Appelman is hij 7 maanden
geleden begonnen aan de
moeilijke klus.
Onder de titel van een nieuwe
garderobe voor een oude dame werd
eerder al melding gemaakt van de
nieuwe zeilen die vanuit het
Zuiderzeemuseum voor de hoogaars
de Vrouw Adriana - ARM 17 werden
overgebracht. In februari zijn de
zeilen opgehaald.
In de vroege ochtend vertrok het
gezelschap, bestaande uit Jan
Huijbrecht, Wout Horselenberg, Wim
Schot, Piet Weeda en
ondergetekende naar Enkhuizen.
27
Maritiem Museum
Zierikzee
En dan nog even dit. Het maritiem
Museum van Zierikzee is weer
geopend. Tot 31 oktober is het
museum iedere dag toegankelijk. In
het in het Gravensteen gevestigde
museum zijn maritieme voorwerpen,
zoals scheepsmodellen en
schilderijen, alsmede eeuwenoude
gevangenisruimten en de door
gevangenen aangebrachte
inscripties en tekeningen te zien. Ook
zijn er vondsten uit de
Oosterschelde, waaronder fossiele
beenderen en Nehalennia-altaren.
De toegangsprijs is voor
volwassenen twee gulden en voor
kinderen van zes tot dertien jaar en
65-plussers een gulden. Kinderen tot
zes jaar en houders van een CJP-
kaart of museumjaarkaart hebben
gratis toegang.
A. van der Wouden
Museumhaven in
museumgids
De Zierikzeese museumhaven is
vermeld in de provinciale
Museumgids, die vorig jaar is
gepresenteerd. De gids wordt gratis
verstrekt en is gedrukt in een oplage
van 100.000 exemplaren.
In de gids vindt de lezer alle
relevante informatie over de Zeeuwse
musea in een opslag terug. Het gaat
om een uitgave die onder toezicht
van de Vereniging van Zeeuwse
Musea, de Provincie Zeeland en het
Bureau Provinciaal museum
consulent is uitgebracht.
Hoofdsponsor is de Provincie
Zeeland met ondersteuning van het
Steunfonds Zeeuwse Musea, de
streekvervoerder ZWN en de
grafische bedrijven van de PZC.
parkeerplaats is.
Op 28 mei 1932 werd het laatste gat
in de Afsluitdijk gedichtwaardoor
de zilte Zuiderzee een binnenmeer
werd. De voornaamste bestaansbron
voor de bewoners van het
Zuiderzeegebied, de visserij, kreeg
daardoor een gevoelige klap te
incasseren. Het water van de
voormalige zee werd daardoor
langzaam zoet. Bepaalde vissoorten
verdwenen. En erger: de nieuwe dijk
versperde haring en ansjovis de weg
naar hun paaiplaatsen. Voor de
meeste vissers verdween het uitzicht
op een behoorlijk bestaan en velen
moesten het beroep van visser
opgeven.
Als gevolg daarvan kregen ook de
van de visserij afhankelijke bedrijven
veel minder werk: rokerijen,
kuiperijen, mandenmakerijen,
zeilmakerijen en scheepswerven
moesten in snel tempo hun deuren
sluiten. De bedrijvigheid rond de
visserij die de plaatsen langs de
Zuiderzee zo lang hadden
gekenmerkt, verdween.
Maar daar is het Zuiderzeemuseum
nu juist voor. Een bezoek is meer dan
de moeite waard en geeft de
bezoekers de kans iets van het
verleden te proeven.
Het Zuiderzeemuseum in
Enkhuizen bestaat uit een
binnenmuseum en een
buitenmuseum, die op
steenworp afstand van
elkaar liggen. Het
buitenmuseum is in 1983
geopend en kan
gekenschetst worden als een
bijzonder levendig
'museumdorp' aan de oever
van het IJsselmeer.
Het is een openluchtmuseum
waar een beeld wordt gegeven van
het wonen en werken in de plaatsen
rondom de Zuiderzee in de periode
1880-1930. Het binnenmuseum
bestaat al veel langer: sinds 1950.
Het is gevestigd in een complex met
onder meer gerestaureerde
gebouwen uit de zeventiende eeuw,
die destijds toebehoorden aan de
Oostindische en Westindische
Compagnieën. Daar worden in
tentoonstellingen aan de hand van
verschillende thema's zeven eeuwen
Zuiderzee-geschiedenis geschetst.
Het Zuiderzeemuseum werd
opgericht toen de oude Zuiderzee-
cultuur verloren dreigde te gaan.
Door de aanleg van de Afsluitdijk in
1932 veranderde er veel voor de
omwonenden van de voormalige
zee. De typisch Hollandse kennis,
ambachten en voorwerpen mochten
niet in vergetelheid raken.
Binnen- en buitenmuseum zijn over
land bereikbaar, maar voor menig
bezoeker is het een extra attractie
om er met de boot naar toe te gaan.
De museumboot vertrekt elk kwartier
vanaf het station en vanaf de dijk
Lelystad-Enkhuizen, waar een ruime
ARM 29 van Jan van Beken 1910 in Vlissingen
Overhandiging zeilen De Vrouw Adriana".
Links zeilmaker Bosma, rechts schipper Schot.
Museumhaven zierikzee
Museumhaven zierikzee
