Koeien van levensbelang voor
het Kruipend moerasscherm
Onze vaste respondent Awie de Zwart is er weer in geslaagd een bijzonder
plantje voor ons te belichten.
Onze streek kent een aantal plantensoorten
van nationaal en soms zelfs van interna
tionaal belang. Het zeldzame en nietige
Kruipend moerasscherm, evenals Fluiten-
kruid een schermbloemige, behoort tot de
laatste categorie.
Het is één van de drie in Nederland voorko
mende planten die Europese bescherming
genieten. Dat betekent een grote verant
woordelijkheid voor de beheerder van het
gebied. Hij moet de juiste beheermaatrege-
len treffen om de soort te behouden. Het is
daarom van groot belang de nukken van de
plant goed te kennen.
ons land. In de jaren erna volgden nog
meer vondsten langs kreekoevers. Onder
andere Canisvliet, de Plaote, Sint-Kruiskreek
en het Grote Gat leverden groeiplaatsen op.
Buiten Zeeuws-Vlaanderen komt de plant
op enkele plaatsen voor in Noord-Brabant
en Overijssel.
Vanaf eind jaren negentig worden alle
Zeeuws-Vlaamse populaties jaarlijks in op
dracht van de provincie bezocht en onder
zocht. Dat gebeurt aan het einde van het
groeiseizoen als Kruipend moerasscherm
zijn maximale expansie heeft bereikt.
kale grond. Het laat zien dat de invloed
van koeien, door middel van begrazing
en vertrapping, van levensbelang is voor
Kruipend moerasscherm. Samen schatten
we de totale bedekking op 29 dm2. Een
uitkomst die tevreden stemt.
Overwoekeren
Enkele dagen later bezoeken we Canis
vliet. De oevers van deze kreek, gelegen
langs het Kanaal van Gent naarTerneuzen,
vormen van oudsher een bolwerk van
de soort. De laatste jaren is het Kruipend
moerasscherm hier echter sterk achteruit
gegaan.
Uitgestorven
Het Kruipend moerasscherm is een beschei
den plant die zijn dagen slijt laag bij de
vochtige grond. Kruipend tussen de overige
vegetatie probeert ze zich staande te hou
den. Ook de witte bloeischermpjes steken
nauwelijks boven het maaiveld uit.
Rond 1970 leek het Kruipend moeras
scherm in Nederland uitgestorven. Beginja
ren tachtig is de plant tijdens de provinciale
flora-kartering weer teruggevonden. Langs
de beweide oevers van de Vogelkreek bij
Hengstdijk werd de soort herontdekt voor
Kale grond
Dit jaar ben ik twee dagen met Kruipend-
moerasschermdeskundige Peter Maas
op pad geweest voor dat onderzoek. Op
2 oktober staan we aan de oever van het
Grote Gat bij Oostburg. De groeiplaats
ziet er prima uit. De vegetatie is door de
koeien goed kort gegraasd en tussen
het lage gras groeien regelmatig plukjes
Kruipend moerasscherm met hier en daar
een bloeischermpje. Op plaatsen waar de
koeien eerder dit seizoen door de vochtige
grasmat hebben getrapt, groeien nu tien
tallen jonge kiemplantjes op de ontstane
