kust
betekent kon en is dus de derde persoon enkelvoud van het werkwoord kunnen in
de verleden tijd. De vorm kust(e) kwam voor op Zuid-Beveland, Schouwen en
Duiveland en op Goeree. Deze vorm is echter grotendeels verdwenen.
effenaf
betekent beslist, duidelijk. Het woord kwam voornamelijk in het noordelijke deel
van Zeeland voor. Soms werd, plaatsafhankelijk, ook de variant ejfenof gebruikt.
Effenaf wordt niet meer in de dagelijkse omgangstaal in het dialect gebruikt.
't kammenet
betekent kabinet (kast) De bilabialen b/m zijn verwisseld. Oorspronkelijk had kabinet
de betekenis van klein vertrek, later pas kast. Kammenet werd gebruikt op Noord-
Beveland en Schouwen en Duiveland. Dit woord is grotendeels in onbruik geraakt.
In de Zierikzeese Nieuwsbode van 18 februari 1982 trof ik de onderstaande column
met als titel 't Sop aan.
't Sop
Toe 't oorlag was, kwam 't wê uut, wie d'r zaalfverzorgers waere. Da wiste z'op
distributiekantoor vrêêt gauw. Eél wat boeren op Schouwen moste 'tzaalfma
besjoemele, in z'adde gin staduswoorden noadig om te begriepen wê 't om
gieng.
Noe waee die maansen wê 't êên in ander gewent natuurlijk.
'k Wil ma 'n voorbêêld geve. De keu wier geslacht, in dan was 'tr'n groate
tonne; dae most de pekel in die êêrst gekookt wier. Oenneer was de pekel
goed? Noe dat prebeerde zu mi 'n aerpel. As die bove kwam drieve, was vö
mekoare, in dan kuste de wosteblaezen, in êêl de oare reutemeteut d'r in.
Vleisbonnen krege die maansen nutuurlijk nie. Z' adde oak. aerpels van d'r
eige, in da was gek; 't krabbekwaed groeide in 't of. Zo zout in kwelderig was
'tae.. Aerbezems wilde d'r nie groeie, in musschien nog ivê nie, want 't was -
zd 'k zaage - overd brimzout.
As ulder mi d'n drielienk nae 't land gienge, moste ze wê d'r eigen drienk.en
meeneme. Vervuuld was 't nie, ma goed waeter in de duiven was t'r feitelijk
niein de béésten zope uut de pitten of vaeten. Eiers in butter waere vöde
negosie. Eêns of tivêê keer in de weke, gieng den boer mi 7 gerijtje nae de
koekestad mi d'eiers, in d'afgewoge butter, 'n Wermen doek om z'n olies, in 'n
jekkertje an, in aruit voor op d'n bok, in bles wist t' a oe t'n loape most.
Vee béésten op d'ostiekoeien, in paeren, kalvers, ganzen, poelepetaonen, in
onverstandig vêê kippen, 't Was - zö'sgenome - oamae romantiek, ma ulder
moste d'r eige wê uut t'n naed waarke: de meisen ök. Ze stoppede kousen, in
breie nutuurluk; aolles 's aevens bie de peterolielampe.
As 't voorjaer kwam most êêle uus gekuust; de bedstieën leeg'aeld, in de
planken nae buute. Die wiere prompt wit gekalkt; dan was 7 pas schööne,
begriep je wê. De kinders moste loape nae schole. Dat was meer dan 'n stief
kwartiertje. Zö noe in dan moste ze strope meebrienge uut 7 durpswienkeltje.
Daer adde z'n groate kanne vö, mi 'n ööre. As de zwaere strope d'r in was
113
