STRIJD OM EEN RAPPORT
De boerderijen, vaak nog in het dorp, zijn meestal niet groot, een boer en één of
twee knechten, akkerland, gras, een stel paarden, wat varkens en enkele koeien.
Ontwikkelingen gloren aan de horizon, specialisatie begint op te komen. Er is een
mentaliteit van hard werken. Een mentaliteit van wederopbouw. Gelijktijdig met de
wens van vernieuwen klinkt ook een wens om te behouden en om het te doen zoals
het in vaders- en grootvaders-tijd ook gebeurde.
Wat snel na de Ramp klinkt: Herstel, Wederopbouw en Herverkaveling.
Re co nstru ctie
Direct na de Ramp werd duidelijk dat een overkoepelend plan voor het herstel van
Schouwen-Duiveland nodig was. Herbouw van het verloren gegane was op sommige
plaatsen onmogelijk en vanuit bestuurlijke oogpunt onwenselijk. De reeds voor de
Ramp aanwezige ideeën voor vernieuwing konden nu mogelijk vorm gegeven
worden. Om de reconstructie van Schouwen-Duiveland vorm te geven werd de
Reconstructiecommissie Schouwen-Duiveland ingesteld. Het resultaat van het werk
van de commissie verscheen in de vorm van een Rapport, met bijbehorende
Plankaart. Dat dit rapport niet onomstreden was, mag duidelijk zijn. In dit rapport
werd een keuze gemaakt welke woonkernen in de toekomst konden blijven bestaan.
Op de plankaart zijn de plaatsen Noordwelle,
Duivendijke (Ellemeet) en Eikerzee aangeduid
met de arcering "te saneren bebouwing". Capelle,
Moriaanshoofd, Looperskapelle, Brijdorpe en
Nieuwerkerke (Schutje) komen op de plankaart
niet meer voor. Een van de onderdelen van het
plan waarover in de lokale politiek uitgebreid
gedebatteerd is.
Het rapport is van grote betekenis geweest bij de
herbouw van het eiland.
Het rapport van cle Reconstructiecommissie werd niet zon
der meer geaccepteerd. De "Nieuwsbode" schrijft hier regel
matig over. Het belang was groot, de routekaart voor de
toekomst werd uitgezet. 1954 (Zierikzeesche Nieuwsbode).
He rverka veling
In de jaren na de oorlog kwam de herverkaveling sterk op. Bij veel agrarische
bedrijven werd op verschillende stukjes grond geboerd. Deze stukken grond lagen
vaak ver uit elkaar en vaak ver van de boerderij af. Om efficiënter te kunnen werken
en meer te kunnen produceren, werd in veel gebieden in Nederland gestart aan een
herverkaveling. Bij de herverkaveling werden de eigendommen en pachtpercelen
van de boeren "op een hoop" gegooid en kreeg iedereen daaruit een toedeling.
Deze toedeling was altijd minimaal gelijkwaardig aan de inbreng en altijd dichter bij
de boerderij of in grotere aaneengesloten percelen. Naast het ruilen van percelen
was er ook aandacht voor het verbeteren van de infrastructuur. Verbetering van
wegen, waterafvoer en ook elektrificatie kwam op de agenda.
Al vóór de ramp was in Schouwen-Duiveland gestart met een aantal verkavelingen.
Voor twee gebieden waren de voorbereidingen gestart. Voor een gebied van 2318
hectare gelegen in de gemeenten Ellemeet, Haamstede, Noordwelle, Renesse en
Serooskerke was in 1951 een besluit genomen om te verkavelen. In de polder
De strijd over het rapport van de
Reconstructiecommissie is - ondanks
de vele koude in de natuur - aan
alle kanten ontbrand en de vorst
belet waarlijk niet dat de gemoede
ren worden verhit. De activiteit van
gemeentebesturen, instanties, vereni
gingen en particulieren op dit tijd
stip, is begrijpelijk, want medio
Februari komt het rapport in be
handeling in de Provinciale Staten
en tegen die tijd wil ieder uiteraard
zijn bezwaren en grieven ter kennis
gebracht hebben van de bevoegde
autoriteiten.
121
