EMIGRATIE
Boerderijverplaatsing en sanering
De 125 verwoeste en 169 beschadigde boerderijen konden alleen met toestemming
van de herverkavelingscommissie herbouwd worden. Velen op dezelfde plaats als voor
de ramp, maar ook kregen veel boeren een nieuwe plaats op het eiland toegewezen.
Boerderijen in de kernen van de dorpen mochten niet ter plaatse hersteld worden.
Voor het verplaatsen van boerderijen uit de dorpen waren twee redenen: een
efficiënte bedrijfsvoering van het bedrijf zelf en de ruimtelijke ordening in het
algemeen. Door het uitplaatsen van de boerderijen konden vrijwel alle boerderijen
hun land bij het bedrijf toegedeeld kregen, wat heel efficiënt dooiwerkt in de
bedrijfsvoering. De ruimtelijke ordening ging uit van functiescheiding, boerderijen
hoorden niet tussen woonhuizen in te staan, bijvoorbeeld om overlast te voorkomen
en groei mogelijk te maken. Koeien, paarden, wagens met oogst, de geur van mest,
de slik van de banden en de bij de boerderijen horende geluiden verdwenen voor
een groot deel uit de dorpen. Deze uitplaatsingen hadden een grote invloed op het
leven in de dorpen en op het leven van de betrokken gezinnen. Marie Steenpoorte
(Oosterland) verteld hierover: "Na enkele dagen vraagt mijn zoontje: mamma,
wanneer gaan we weer naar huis?" In het begin was het "Dodelijk wonen", zo ver in
de polder, weg van de kennissen en vriendjes uit het dorp, maar op den duur wende
dat ook." Uit Ouwerkerk, Nieuwerkerk en Oosterland verplaatsten respectievelijk
15, 29 en 11 boerenbedrijven. Maar ook uit Zierikzee werden 5 bedrijven verplaatst
naar het buitengebied. Ook verdwenen er bedrijven omdat in de periode na de
ramp ook boeren stopten of verhuisden naar de Noordoostpolder.
Om ruimte te maken voor de vergroting van de agrarische bedrijven werd actief grond
verworven (aangekocht). Stoppende boeren kregen de gelegenheid om hun rechten
op nieuwe grond af te laten kopen. De grond van de Trambaan werd bij de herverka
veling ingebracht. Binnendijken die niet meer nodig waren werden omgezet in land
bouwgrond. Een belangrijke leverancier van ruimte was de Noordoostpolder, daar was
2500 hectare goede landbouwgrond beschikbaar voor verplaatsers uit Zeeland.
Een belangrijk aspect van de verkaveling was de sanering. Sanering betekende het
De emigratie-gedachte leeft niet op
Schouwen-Duiveland. Vóór de ramp
niet en merkwaardig genoeg na
de ramp ook niet. De Schouwse mens
is bodemvast. We hebben het weer
kunnen beluisteren op de vergade
ring met de Provinciale Staten, waar
de belangrijkste zaken van het eiland
werden besproken.
Het lijkt ons altijd moeilijk de
emigratie-gedachte te propageren,
omdat emigreren een belangrijke en
beslissende stap is in het mensen
leven.
Ruimte maken of ruimte zoeken, in de jaren 50 was emi
gratie een onderwerp waar in veel gezinnen over werd
gepraat, soms vielen daarbij harde woorden. Vanuit de
polders van Schouwen- Duiveland vertrokken veel boe
ren naar de Noordoostpolder. De landbouwvoorlichting
draaide op volle toeren. 1954 (Zierikzeesche Nieuwsbode).
Kansen voor landbouwers
Aanmelding voor bedrijven
in Noord-Oostpolder
Reële emigratiemogelykheden
Do Her-verkavelingscommissie Zee
land verzoekt ons de aandacht te
willen vestigen op .de mogelijkheid
voor landbouwers zich vóór 30 April
a.s. te melden, indien zijn in aan
merking wensen te komen voor het
in gebruik verkrijgen van een be--
drijf in de Noordoostpolder, Braak
man of Quarlespolder, dan wel te
emigreren met een gunstige devie-
zenregeling.
De aanmelding is opengesteld
voor allen die bereid zijn de hun in
eigendom toebehorende percelen
over te dragen aan de Stichting tot
het Beheren van Landbouwgron
den of bereid zijn afstand te doen
van hun pachtrecht.
123