Vier mei 1942 werd Cors echtgenoot, Jacobus Johannes Vriesendorp (Co), door de
Duitsers opgepakt en met meer dan vijfhonderd andere Nederlanders geïnterneerd
in het gijzelaarskamp Beekvliet in Sint-Michielsgestel. Tijdens Co's verblijf in
Beekvliet worden acht gijzelaars, twee uit Co's kamer, geëxecuteerd. Co wordt in
juni 1943 ontslagen uit het gijzelaarskamp en duikt onder op de boerderij 'Deli' van
de familie Zeevaart in Baarland, Zuid-Beveland, waar hij op 26 oktober 1944 wordt
bevrijd dank zij de geallieerde operatie Infatuate-. Cor wordt met de rest van
Nederland pas bevrijd op 8 mei 1945. Op 26 mei 1945 komen Co, Cor, Jaap en hun
tweede zoon Huib voor het eerst (weer) bij elkaar. Tussen 1942 en 1945 schrijven en
ontvangen Co en Cor meer dan zeshonderd brieven. De auteurs van dit artikel
hebben verder onderzoek verricht naar de gebeurtenissen, beschreven in de brieven
van Co en Cor, die plaats vonden in de herfst van 1944 en daarna.
De families Verseput en Stevense
In het begin van de oorlog wil de eigenaar en bewoner van Slot Moermond, Co's
vader Jaap Vriesendorp, een aantal waardevolle antieke meubelen en oude
schilderijen op een veilige plaats onderbrengen. Op aanraden van zijn vriend, de
dierenarts Jan Stevense uit Renesse, kiest hij daartoe de boerderij van de familie
Verseput in Zonnemaire en het koetshuis van de Familie Verspyck in Schuddebeurs.
Jaap Vriesendorp is al in 1942 door de Duitse bezetter gerekruteerd als Hoofd Afvoer
Burger Bevolking voor het organiseren van de vanzelfsprekend niet populaire
evacuatie van mens en dier. In 1942 worden Schouwenaren uit hun huis gezet voor
het bouwen van de Atlantikwall', een 2685 km lange verdedigingslinie die de Duitse
generaals, Rommel en Von Rundstadt, ontwierpen om een toekomstige geallieerde
invasie af te kunnen slaan. In februari 1944 wordt een extra defensieve maatregel
genomen door de Duitse bezetter. De uitwateringssluizen op het eiland worden
gesloten. Overtollig zoet water kan bij eb niet meer afvloeien en het waterniveau op
het eiland stijgt langzaam. Begin 1944 worden zeventienduizend bewoners van
Schouwen-Duiveland geëvacueerd. Voor velen is dit de eerste keer dat zij niet op het
eiland slapen. Op uitnodiging van Jaap Vriesendorp wijken Jaap en Marie Verseput
in maart 1944 naar Slot Moermond uit, omdat hun boerderij 'Huize Wageningen' in
Zonnemaire onder water zal komen te staan.
Een aantal van de antieke meubels en de
schilderijen komt zodoende weer terug op Slot
Moermond. Hans Verseput, zoon van Jaap en
Marie (laatste auteur), heeft dwangarbeid ver
richt in Duitsland omdat hij als student weigerde
de 'loyaliteitsverklaring' aan de Duitse bezetter
te ondertekenen. Begin 1944 keert Hans terug
uit Duitsland vanwege 'hartklachten' van zijn
moeder. Hij verlengt zijn verblijf op Schouwen-
Duiveland door een symbolische liesbreuk
operatie te ondergaan in Renesse, waarbij de
dokter alleen een oppervlakkige huidsnede
maakt, die hij meteen weer sluit met achterlating
van duidelijk zichtbare hechtingen. Als onder
duiker verdeelt Hans zijn tijd tussen Moermond
en de geïnundeerde boerderij Kijkuit.
Verhuiswagen met Jaap en Marie Verseput
arriveert bij Moermond.
76
