Natuur in de maak in
West-Zeeuws-Vlaanderen
y
Door Nanda van den Berg
Z JSTAJ
LAi\TDSCHA?<
16
Wanneer je in West-Zeeuws-Vlaanderen een rondje langs allerlei natuurgebieden fietst, kom je ze
zeker tegen: grote graafmachines en karren vol grond. Blijkbaar wordt het landschap ter plekke ingrijpend
verbouwd. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk?
Op dit moment worden er in West-Zeeuws-Vlaanderen drie grote natuurontwikkelingsprojecten uitgevoerd
voor Het Zeeuwse Landschap: De Herdijkte Zwarte Polder, Versche Polder en Zwartegatse Kreek.
i.i
Overzicht van de
ligging van de
drie besproken
natuurontwik
kelingsgebieden
in West-Zeeuws-
Vlaanderen. (Nanda
van den Berg)
De drie gebieden waren tot voor kort in gebruik als
landbouwgrond. Afgelopen jaren heeft Het Zeeuwse
Landschap de percelen verworven. Ondertussen is door
de Werkgroep Natuurontwikkeling van de Provincie
Zeeland een natuurontwikkelingsplan opgesteld.
Zodra alle grond verworven was en de inrichtingsplan
nen klaar waren, is door een derde partij, de Dienst
Landelijk Gebied, de uitvoering van de plannen gestart.
Nu is de uitvoering in volle gang. Naar verwachting zijn
deze projecten eind dit jaar klaar.
Herdijkte Zwarte Polder
De Herdijkte Zwarte Polder is een 18 hectare grote pol
der, gelegen aan de kust van West-Zeeuws-Vlaanderen
tussen Nieuwvliet en Cadzand. Grenzend aan dit gebied
ligt het natuurgebied Verdronken Zwarte Polder.
Beide polders zijn genoemd naar het Zwarte Gat,
de geul die tot aan het begin van de 15e eeuw de
Herdijkte- en Verdronken
Zwarte Polder
Breskens
Zwartegatse Kreek
Versche Polder
Oostburg
Sluis
Aardenburg
eilanden Cadzand, Groede en Wulpen van elkaar
scheidde. Vanaf 1422 zijn de polders, die toen nog één
polder vormden, diverse keren ingedijkt en weer onder
water gezet. In 1829 is een gedeelte van het Zwarte
Gat herdijkt; de huidige Herdijkte Zwarte Polder. In
1953 is de zee toch weer binnengedrongen. De stroom-
gaten zijn nog hetzelfde jaar gedicht en de dijken
versterkt.
Het oostelijk deel van de Zwarte Polder is na 1802 nooit
herdijkt, en vormt nu de Verdronken Zwarte Polder.
Tot voor 1953 bestond de zeewering van de Herdijkte
Zwarte Polder uit een met duintjes overstoven kade.
Er was toen een geleidelijke overgang aanwezig van
de kust naar het achterliggende polderland. Door deze
situatie gedeeltelijk te herstellen worden gradiënten
in hoogteligging, grondsoort en vochtgehalte terug
gebracht. In combinatie met een verhoging van de
grondwaterstand en het gedeeltelijk afgraven van
de bodem, kunnen zich aan vocht gebonden, zoete
natuurwaarden ontwikkelen in de vorm van bloemrijke
graslanden. Deze bloemrijke graslanden vormen een
geschikt leefgebied voor weidevogels als scholekster,
tureluur en graspieper. In het plangebied worden ook
diverse poelen gegraven, welke een geschikt leefgebied
vormen voor de kamsalamander.
Het zand voor de duintjes wordt uit de Verdronken
Zwarte Polder gehaald. Daar wordt een verzande geul
opnieuw uitgegraven om meer invloed van zout water
in het gebied te krijgen.
Maar voor het zover is, duurt het nog wel even. Naar
verwachting zal het circa tien jaar duren voordat het
gebied zich volledig ontwikkeld heeft.
Zwartegatse Kreek
De Zwartegatse Kreek ligt aan de kust van West-
Zeeuws-Vlaanderen, ten noorden van Groede en
Nieuwvliet. Ten noorden liggen de natuurgebieden
Cletemspolder en Groesche duintjes.
De naam Zwarte Gat kwamen we ook al tegen bij
de ontstaansgeschiedenis van de Herdijkte Zwarte
Polder. Het Zwarte Gat lag echter een stuk westelijker.