Rustig schuiven op de vestingwal centimeter. Het lijf van het beest is zwartig blauw, een wonderlijke kleur voor een slak. Ook dit dier komt (zelfs veel) op erven voor en is even min schadelijk. Het beest heeft als vleeseter bijvoorbeeld andere slakjes op zijn menu staan. Op deze schelprijke bodem waren soorten van kalkrijke duinen geen verrassing: het ging om bolle duin slak en fijngeribde grasslak. Beide zijn ze kleiner tot veel kleiner dan de tuinslak. Kenmerkend is het wittige huisje met bruine vlekjes, soms ook bruine strepen. Het huisje van de grasslak is kleiner en platter dan dat van de duinslak. Beide soorten zijn min of meer eenjarig. De winterpe riode biedt dan voornamelijk lege huisjes van dieren die hun levenscy clus hebben afgerond. De bolle duin slak is een zuidelijke soort die al wat langere tijd in ons land bekend is. De twee duinsoorten hebben op de wallen een familielid met een klein puntig horentje, de bolle duinhoren. Het huisje wordt niet veel langer dan vijf millimeter, de kleur is bruin gevlekt, soms wit met een bruine streep. Deze slak is als een vrij recente nieuwkomer te beschou wen, een soort die via de Belgische kust ons land heeft bereikt. Overigens gaat het om een slak van Mediterrane oorsprong, die nog wel eens met hulp van de mens ergens anders in de wereld is terechtgeko men. Zijn aanwezigheid op de wallen was óns niet bekend en we waren verbaasd over het grote aantal. Onder water In het voorgaande is al wat over nieuwkomers gemeld; onder de waterspiegel is het al niet anders. Het Afwateringskanaal en de gracht binnen de vestingwal bevatten Jenkins' waterhoren en puntige blaashoren. De eerste komt uit Nieuw Zeeland en doet precies aan een wadslakje denken. De soort is al lange tijd ingeburgerd. Verwarrend is het voorkomen van een bolle en een slanke vorm, waarvan de eerste meer het brakke water verkiest. De puntige blaashoren is ook een 'oude bekende', afkomstig uit Noord Afrika. Dit slakje lijkt wat op de in Zeeland algemene ovale poelslak, alleen blijft de slak kleiner en is het huisje andersom gewonden. De mondopening van het huisje zit dus aan de verkeerde kant; niet rechts, maar links ten opzichte van de leng teas/spil. Een algemene autochtone soort is de moeraspoelslak, één van de grotere waterslakken met een slanke horen. De slakkenfauna onder water is duidelijk arm aan soorten, hetgeen misschien toch nog met wat zoutinvloed samenhangt. In de gracht werden bijvoorbeeld veel ver weerde huisjes van de opgezwollen brakwaterhoren gevonden, wat duidt op een brak verleden. De moeite waard De slakkeninventarisatie had een oriënterend karakter. Er werden achttien levende soorten aangetrof fen, wat een normaal resultaat is bij deze manier van werken. Intensiever onderzoek zal met gemak meer soor ten opleveren. Dat neemt niet weg dat de lijst een goed beeld geeft van de waarde van het terrein voor slak ken. Het Iandgedeelte laat kwalitei ten zien die in de polder niet zomaar te verwachten zijn, gekenmerkt door een 'zuidelijk' en kalkrijk karakter. Dat deze hellingen voor de natuur van bijzondere waarde zijn wordt daarmee weer eens bevestigd. Ir. H.J. Raad is regiocoördi nator Zeeland Bevelandvan het Atlasproject Nederlandse Mollusken. links Moeraspoelslak rechts Bolle duinhoren ZeeuwsLandschap 15

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Landschap | 2007 | | pagina 15