^DQtfeoD
Piilstaartvlinders zijn meestal fraai gekleurde, indrukwekkende, middelgrote tot grote nacht
vlinders. Het gebeurt regelmatig dat ze per ongeluk in huis terecht komen en rondvliegen in
de huiskamer; soms denken mensen dan met een vleermuis te maken te hebben. Veel soorten
hebben een delta-achtige vorm en ziin pijlsnel. Sommige soorten kunnen stil in de lucht blijven
hangen en zo met hun lange roltong nectar opzuigen uit een bloem. Sinds 2001 is er een stan-
daardlijst voor alle Nederlandse nachtvlinders en heten piilstaartvlinders voortaan pijlstaarten.
Ligusterpiilstaart
Hannie Joziasse
Inheemse soorten
Van de vijftien in Zeeland waarge
nomen soorten zijn er acht inheems.
De pauwoogpijlstaart en de popu-
lierenpijlstaart zijn zeer algemeen
en kunnen overal in de provincie
worden aangetroffen, afhankelijk
van de aanwezigheid van wilgen en
populieren. De lindepijlstaart komt
verspreid over de provincie voor,
maar is veel minder algemeen. Deze
drie pijlstaarten behorend tot de
subfamilie Smerinthinae hebben ten
opzichte van de andere pijlstaarten
een afwijkend uiterlijk: de vleugels
staan vrij wijd en het achterlijf is iets
naar boven gebogen. Merkwaardig
is dat de Smerinthinae geen voed
sel kunnen opnemen, ze teren op
de reserves die de rupsen hebben
aangelegd.
De ligusterpijlstaart heeft in
Nederland haar zwaartepunt van
verspreiding in het zuidwesten, wat
te maken heeft met het voorkomen
van de wilde liguster in het kalkrijke
duingebied. Deze vorstgevoelige
struik komt in het kalkarme duinge
bied in het noorden van ons land niet
of nauwelijks voor. In het stedelijk
gebied wordt de ligusterpijlstaart
ook regelmatig gezien, wat komt
door de aanplant van haagliguster.
De dennenpijlstaart heeft in Zeeland
populaties op de Kop van Schouwen
en in Oost-Zeeuws-Vlaanderen.
Het zijn de regio's waar omvang
rijke dennenbossen te vinden zijn.
Daarbuiten worden soms wel den
nenpijlstaarten gezien in het stede
lijk gebied, daar waar dennen zijn
aangeplant.
De glasvleugelpijlstaart is een van
de weinige pijlstaarten die sterk
achteruit gegaan is in Nederland. Op
Walcheren komt al jaren een stevige
populatie voor in de Manteling. De
rupsen leven op wilde kamperfoelie.
Kamperfoelie groeit ook veel op
de Kop van Schouwen, maar van
daar zijn nauwelijks waarnemingen
bekend van de glasvleugelpijlstaart.
Het milieu waarin de kamperfoelie
groeit speelt daarbij waarschijnlijk
een belangrijke rol.
Langs de gehele Nederlandse kust
komt het groot avondrood weinig
voor en dat is ook in Zeeland het
geval. Het groot avondrood lcornt
wel overal voor in de provincie, maar
wordt talrijker richting het oosten.
Dat heeft waarschijnlijk te maken
Nederlandse
Wetenschappel i i ke
inheems
migrant
Belangrijkste voedselplanten
naam
naam
rups
Lindepijlstaart
Mimas tiliae
X
linde, iep
Pauwoogpijlstaart
Smerinthus ocellata
X
wilgen, appel,
Populierenpijlstaart
Laothoe populi
X
populieren, wilgen
Windepijlstaart
Agrius convolvuli
X
akkerwinde, haagwinde
Doodshoofdvlinder
Acherontia atropos
X
aardappel, nachtschade
Ligusterpijlstaart
Sphinx ligustri
X
liguster, es
Dennenpijlstaart
Sphinx pinastri
X
dennen
Glasvleugelpijlstaart
Hemaris fuciformis
X
kamperfoelie
Kolibrievlinder
Macroglossum stellatarum
X
walstro
Wolfsmelkpijlstaart
Hyles euphorbia
X
wolfsmelk
Walstropijlstaart
Hyles galli
X
wilgenroosje, walstro
Gestreepte pijlstaart
Hyles livornica
X
wilgenroosje, walstro
Groot avondrood
Deilephila elpenor
X
wilgenroosje
Klein avondrood
Deilephila porcellus
X
walstro
Wingerdpijlstaart
Hippotion celerio
X
druif, wilgenroosje
ZeeuwsLandschap