Intervieuw
Anton van Haperen
IA
föröYöï?jröi
1
Eind vorig jaar promoveerde Anton van Haperen aan de Wageningen Universiteit op het proefschrift
'Een wereld van verschil. Landschap en plantengroei van de duinen op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse i
Eilanden Dit boek kan gezien worden als nieuw standaardwerk over duinen en duinbeheer. Jolein
Meijers interviewde de kersverse doctor, die als landschapsecoloog in dienst is bij Staatsbosbeheer.
De ontstaans
geschiedenis
war- V
Natuur als rode draad
ten wereld van verschil
a Omslag van proefschrift.
Kleinschalige zand-
dynamiek. (A. van Haperen)
Mens en natuur
Anton woont zo'n 30 jaar in
Zeeland en evenzoveel jaren loopt
hij rond in de Zeeuwse duinen. Hij
kent ze als z n broekzak. Datje op
de paden zou moeten blijven, wil er
bij hem niet in. Natuurlijk, als er
goede redenen zijn ergens de rust
te handhaven. Maar op veel plek
ken kan het beslist geen kwaad,
is zijn stellige overtuiging. In zijn
proefschrift beschrijft hij onder
meer welke positieve invloed het
menselijk handelen heeft gehad
op de biodiversiteit in de duinen.
Hij gelooft niet in de tegenstelling
mens en natuur. Integendeel, 'Op
allerlei plekken worden nu broedbi-
otopen voor sterns ingericht, maar
overal mankeert er wel wat aan.
Vroeger raapte men de eieren en
vanwege dat economisch belang
bestreed men er ratten. Met als
gevolg een succesvolle kolonie
grote sterns. Ook een voor de dui
nen geweldig belangrijk natuurlijk
proces als verstuiving was er mede
dankzij de mens. Waarmee hij
maar wil zeggen dat we wat hem
betreft geen natuur voor natuur
ontwikkelen, maar doelstellingen
voor biodiversiteit moeten koppelen
aan algemeen maatschappelijke
belangen, zoals economie. Ook Het
Zeeuwse Landschap ziet veel in
deze zogenaamde Eco2- gedachte.
Als de natuurbeweging op basis
hiervan - voorzien van de juiste
voorbeeldprojecten - een brede
maatschappelijke discussie op gang
kan krijgen is het huidige negatieve
tij wellicht te keren. 'De natuur-
regelgeving heeft gek genoeg
geleid tot een vervreemding van
de natuur. Er is behoefte aan steun
vanuit de bevolking en daarvoor
is het van groot belang dat natuur
weer wordt verinnerlijkt.'
Als iemand de natuur in zijn hart
heeft gesloten, is het Anton van
Haperen wel. Dat begon al op jeug
dige leeftijd. Zijn eerste bewuste
natuurbeleving was op de boerderij
van zijn ouders in Princenhage, nu
een wijk van Breda. In de strenge
winter van '56/'57 wordt een
merel gegrepen door een sperwer.
Consternatie in huize Van Haperen,
maar de 6-jarige Anton aan
schouwde het tafereel met belang
stelling. Ook herinnert hij zich dat
hij met z'n vader mee ging melken:
'Hooilanden langs de Mark, vol
bloeiende margrieten. Ik verza
melde er slakken. Van die prachtige
gekleurde huisjes, waar de slakken
later uitkropen.'
Zijn grootvader was een echte
natuurman en keek al bewust naar
vogels. Weliswaar zonder kijker,
maar hij kende er heel veel. Anton
heeft van hem geleerd, maar zijn
echte leermeester en inspirator is
Frans van Genugten, zijn biolo
gieleraar op de middelbare school
en nog steeds actief als vrijwil
liger voor Staatsbosbeheer. Die
had een biologieclubje op school
en heeft later de Bredase afdeling
van de Katholieke Jeugdbond voor
Natuurstudie (KJN) opgericht.
Van beide is Anton enthousiast lid
geweest. Van Genugten onderhield
ook een bibliotheekje met natuur-
boeken.
'Daar ontdekte ik de boeken van
Heimans en Thijsse en maakte zo
kennis met een heel ander type
10 ZeeuwsLandschap
