Kennis van de deltanatuur
Er ligt een brede wetenschaps
beoefening aan de basis van zijn
proefschrift. Anton heeft allerlei
analyses gedaan, variërend van
chemische bepalingen tot het uit
pluizen van historische archieven.
Hij pleit ervoor in Zeeland actief
meer kennis te verspreiden over het
beheer van deltanatuur. Inmiddels
is hij actief in een deskundigen
team dat zorgt voor kennisuitwis
seling op het gebied van duinen
en kust. Maar er is meer nodig,
vindt hij: 'Ons natuurbeleid is op
orde. maar we ontberen in Zeeland
wetenschappelijk onderzoek. Dat
is nodig om kennis te verbreden
en verbanden te leggen tussen niet
voor de hand liggende disciplines.'
Zelf laat hij zich nog steeds ver
bazen door de schoonheid van de
natuur: 'Ga eens in het gras lig
duinen dan die ik kende van de
mooie zomerdagen dat we gingen
zwemmen in Zoutelande. Met de
biologieclub gingen we vaak naar
de Biesbosch, die toen nog niet
afgesloten was, en later met de
KJN hielden we kampjes in Zuid
Limburg en de Ardennen. Wat ik
heb meegenomen uit die tijd zijn
het verhaal van de duinen, belang
stelling voor de Delta en kennis
van de plantensoorten van kalk-
graslanden.'
Na zijn studie biologie trad hij in
dienst bij de provincie Zeeland
en later bij Staatsbosbeheer. 'Dat
was een grote impuls om dieper te
denken. Er werkten daar allerlei
specialisten, er was een cultuur
van elkaar meenemen naar andere
gebieden. Staatsbosbeheer heeft me
gestimuleerd zaken uit te zoeken en
vast te leggen.'
De rol van de beheerder
Het proefschrift beschrijft hoe
de samenstelling van het zand,
de invloed van de mens door de
eeuwen heen en de dynamiek de
duinen van nu hebben gevormd.
'Duinen zijn één van de weinige
plaatsen waar we grote natuurlijke
processen hun gang kunnen laten
gaan. Het is de rol van de beheer
der daarover de regie te voeren, om
te zorgen dat het gebeurt.'
Ook Oranjezon komt voort uit een
grootschalig verstuivinggebied.
Het bevindt zich in een zogenaam
de 'alternatieve stabiele toestand
het duin is, onder andere door de
aanplant van helm en bos, binnen
een eeuw veranderd van stuivend
duin naar vastgelegd duin. Dit pro
ces is eigenlijk niet omkeerbaar, dat
zou teveel energie vragen. Anton
pleit er dan ook voor in Oranjezon
vooral kleinschalige dynamiek te
stimuleren. Daar zullen beslist veel
planten en dieren van profiteren.
Daar komt bij dat kleinschalige
verstuivingen een gunstig effect
hebben op het kalkarme en dus
verzuringgevoelige Oranjezon. In
diepere lagen blijkt 0,2 tot 0,5
kalk aanwezig te zijn. die bufferend
werkt wanneer ze plaatsgewijs aan
de oppervlakte komt.
Ir. J. Meijers is hoofd communi
catie van Stichting Het Zeeuwse
Landschap
1 Anton M.M. van Haperen: Een wereld
van verschil. Landschap en plantengroei
van de duinen op de Zeeuwse en Zuid-
Hollandse Eilanden, KKNV Uitgeverij,
ISBN 978-90-5011-317-5
Grootschalige dynamiek
in de Meeuwenduinen op
Schouwen. (A. van Haperen)
Anton van Haperen.
(M. Oonk)
Kruipend stalkruid
(Ononis repens) en
zandblauwtje
(Jasione montana)
(A. van Haperen)
Windkuil in kleinschalig
verstuivend duinlandschap.
(A. van Haperen)
gen, kijk naar de lucht, kijk naar
de bloeiende rozen. Sluit de natuur
in je hart. dan komen de vragen
vanzelf.'
ZeeuwsLandschap 11
