Burlend edelhert
(C. Jacobusse)
en de aardmuis en weet zich alleen
te handhaven in natte gebieden en
op eilanden waar de concurrenten
ontbreken, in het noordelijk deel
van Zeeland zit nog een belangrijke
populatie van de noordse woelmuis,
maar op Noord-Beveland is de
soort, vanaf de aanleg van de Veerse
Gatdam geheel verdreven door veld
Een spannend verspreidingspatroon
zien we ook bij de ondergrondse
woelmuis. Die komt in Zeeland
alleen voor in Zeeuws-Vlaanderen en
de Zak van Zuid-Beveland. Een relict
van een aaneengesloten populatie
toen deze gebieden nog aan elkaar
vast lagen? Dat was tenslotte het
geval tot ver in de Middeleeuwen.
Zeezoogdieren
Natuurlijk is Zeeland ook een uit
stekend gebied om zeezoogdieren te
spotten. Het gaat dan om roofdieren
als de gewone en de grijze zeehond,
de bruinvis en allerlei dwaalgasten
als de ringelrob en de walrus. Maar
ook om walvisachtigen als de potvis,
de blauwe vinvis en de gewone dol
fijn. Er zijn in het recente verleden
maar liefst zeven zeeroofdieren en
18 walvisachtigen in Zeeland waar
genomen! Meestal dwaalgasten die
slechts goed zijn voor een voetnoot in
de historie, maar soms ook soorten
met een eigen Zeeuwse populatie.
De gewone zeehond is bezig met
een voorzichtige come back en heeft
bovendien gezelschap gekregen van
een nieuweling, de grijze zeehond.
Over de bruinvissen bestaan nog
volop zorgen, maar toch; ze zijn weer
geregeld te zien.
Onverwachte ontwikkelin
gen en waarnemingen
De nieuwe zoogdieratlas biedt een
beeld van de laatste twintig jaar.
Het boek laat zien dat er in twintig
jaar veel gebeuren kan. Niemand
had twintig jaar geleden durven
voorspellen dat er weer volop zee
honden zouden leven in de Ooster
en Westerschelde. Evenmin kon
iemand voorzien dat de vos zich tot
een wijdverbreide cultuurvolger zou
ontpoppen. Maar de keerzijde is er
helaas ook. De bunzing is zeldzaam
geworden, de das vrijwel en de otter
geheel verdwenen. De konijnenstand
leed zozeer onder besmettelijke
ziekten dat de soort op het punt van
verdwijnen leek. Maar als de voorte
kenen niet bedriegen is er inmiddels
een even onverwacht herstel gaande.
Zo blijven onze zoogdieren steeds
weer verrassen. Veel lezers zullen
zich 'de wolf van Walsoorden' herin
neren, die enkele jaren geleden veel
ophef veroorzaakte in Oost-Zeeuws-
Vlaanderen. Natuurlijk is ook die
-compleet met foto- in het boek
opgenomen.
Rapporteer je waarneming
Met het verschijnen van de atlas
is een mijlpaal bereikt, maar het
verzamelen van waarnemingen
gaat onverminderd door. Er wordt
hard en ambitieus gewerkt aan
de landelijke 'Levende zoogdieratlas'
die te vinden is op de website van de
Zoogdiervereniging VZZ. Nieuwe waar
nemingen kunnen worden doorgegeven
via de websites www.waarneming.nl of
www.telmee.nl.
Ch. Jacobusse is hoofd ecologie van
Stichting Het Zeeuwse Landschap
De atlas 'Zoogdieren in Zeeland'
is verschenen als deel 5 van de
reeks Fauna Zeelandica onder de
volgende specificaties: Bekker,
J.P. e.a.: Zoogdieren in Zeeland en
is uitgegeven door Het Zeeuwse
Landschap in samenwerking met de
Zeeuwse zoogdierwerkgroep en de
landelijke Zoogdiervereniging VZZ.
Het is verkrijgbaar in de museum
winkel van Terra Maris en bij de
boekhandels van de Groene Kring:
Boekhandel de Vries in Zierikzee,
boek- en kantoorboekhandel Basting
in Oostburg, boekhandel De Koperen
Tuin in Goes, boekhandel Het Paard
van Troje in Goes, boekhandel De
Drvkkery in Middelburg en boek
handel Van Velzen in Krabbendijke.
De prijs bedraagt €19,90. Donateurs
van Het Zeeuwse Landschap kunnen
het boek ook bestellen door €15,00
over te maken op bankrekeningnum
mer 510336167 t.n.v. Het Zeeuwse
Landschap in Heinkenszand.
Vermeld duidelijk uw naam, adres
en donateurnummer. Zodra wij uw
betaling hebben ontvangen, krijgt
u het boek zo snel mogelijk thuis
gestuurd.
ZeeuwsLandschap 17
