DESOPHIAPOLDER,
WEER NATUUR
Tussen Oostburg en Aardenburg ligt de Sophiapolder, een nieuw natuurgebied van
65 ha dat tussen 2000 en 2006 is ingericht. Het historisch krekenlandschap dat hier
tot de 19de eeuw aanwezig was heeft als onderlegger gediend. Sinds de nieuwe
inrichting heeft de Sophiapolder zich tot één van de vogelrijkste gebieden van West-
Zeeuws-Vlaanderen ontwikkeld. De historie, de natuurontwikkelingen, en de gewenste
beheermaatregelen voor de komende jaren heeft Het Zeeuwse Landschap onlangs
samengevat in een beheerplan voor dit gebied.
STEILOEVERS EN EILANDEN
uitzichtpunt
Door René Beijersbergen
Landschapshistorisch gezien ligt de Sophiapolder in
wat eens het Coxysche Gat was. Dit was een breed,
en vertakt getijdengeulsytsteen, dat het toen nog
veel grotere Zwin verbond met de Braakman. In de
18e eeuw verzandde het Coxysche Gat, en de smalle
resterende geul kreeg de naam Passageule. Vanaf
de kant van de Braakman werd de Passageule in
gedeelten afgedamd. In 1788 werd de Bakkersdam
aangelegd. Het gedeelte ten westen hiervan, de hui
dige Sophiapolder, verlandde daarna snel, waardoor
verdere inpoldering in het verschiet lag.
Deze inpoldering werd ter hand genomen door gene
raal Jozef van Damme, die in de Napoleontische tijd
generaal was in het Franse leger. Voor bewezen oor
logsdiensten beloonde de kleine keizer van Damme
met een vergunning voor inpoldering van verlande
kreekgebieden, slikken en schorren rond Oostburg.
Meerdere polders kwamen onder leiding van gene
raal van Damme tot stand. In 1807 werd de bedijking
van de Sophiapolder, genoemd naar van Damme
zijn vrouw Sophia 't Kind, afgerond.
Nu, een goede twee eeuwen later is deze landbouw-
polder weer terug gebracht naar het stadium van
vlak voor de bedijking; een lang gerekt gebied ge
vormd door grote geulen, eilanden, schiereilanden,
ondiepwaterzone's, en natte graslanden.
De omvorming tot natuurgebied heeft jaren ge
duurd, omdat de inrichtingswerken gecombineerd,
en deels gefinancierd werden met commerciële
zandwinning. In de ondergrond van de Sophiapol
der zat een meters dikke laag goed bruikbaar zand,
afgezet in de tijd dat via het Zwin bij elke vloed-
stroom zand uit de Noordzee werd aangevoerd en
bezonk tijdens de kentering. Jarenlang lagen bergen
zand in de Sophiapolder te wachten op afvoer naar
ZEEUWS -16-LANDSCHAP
