Een Zeeuws voedselbos:
daar pluk je de vruchten van
De afgelopen jaren is het aantal voedsel-
bossen explosief gegroeid. De belangstel
ling ervoor is groot. Het doel van een
voedselbos is op een duurzame wijze
voedsel produceren. Maar een voedselbos
is tegelijkertijd een krachtig ecosysteem
met een hoge biodiversiteit en een gezond
bodemleven. Daarnaast leveren voedsel-
bossen een bijdrage aan klimaatadaptatie.
SLZ hoopt binnenkort te starten met een
nieuw project, zodat er meer Zeeuwse
voedselbossen worden aangelegd, die pas
sen in het landschap van Zeeland.
Opbouw
Een voedselbos bestaat uit verschillende
vegetatielagen. Een vitaal voedselbos heeft
een kruinlaag met hoge bomen, een tus
senlaag met lagere bomen, een struiklaag,
een kruidlaag, een laag met bodembedek
kers en een laag met klimmende planten.
Doordat een voedselbos uit verschillende
lagen bestaat, ontstaat er leefgebied voor
verschillende soorten. Zo kan een buizerd
gaan broeden in een van de hoge bomen
of vormen de bessen van struiken een
belangrijke voedselbron voor (overwinte
rende) vogels.
StruBkBaag
KlimBaag
KryBnilkaag
GCroBdBaa© i@d@mib©di@StIlcers
Eetbare soorten in verschillende
lagen
Veel inheemse soorten zijn goed te
benutten. In de boomlaag is de
inheemse zomereik een leuke soort.
De eikels moetje eerst koken, zodat de
giftige stof tannine verdwijnt. Daarna
kun je eikeltjespuree verwerken in taar
ten en gebak. Vlierbessen zijn ook veel
zijdig: van de bloesems kun je siroop
maken en de bessen kun je gebruiken
voor vlierbessenjam. Van de klimplant
hop kun je de scheuten rauw eten,
maar ook gekookt is hop lekker. Dat
jouw biertje zo smaakvol is, is mede-
dankzij deze plant. Delen van de vrou
welijke bloemen worden hiervoor
gebruikt, waardoor bier een bittere
smaak krijgt. Een soort van de braak
liggende terreinen is Echte kamille.
Kamille is gedroogd lekker in de thee,
maar je kunt kamille ook verwerken in
koekjes of soepen.
Niet ongevaarlijk
De groeiende populariteit van voedsel
bossen lijkt goed nieuws, maar is niet
geheel zonder gevaar. In opdracht van
de NVWA is er onderzoek gedaan naar
88 Nederlandse voedselbossen1.
De samenstelling van deze voedsel
bossen bestaat voor meer dan 80% uit
exoten. Meer dan 20% van deze uit
heemse soorten vormt mogelijk een
gevaar voor de inheemse biodiversiteit.
Uitheemse soorten hebben soms de
Door: Naomi Oostinga, SLZ
x
Opbouw voedselbos.
Naomi Oostinga, SLZ
26
1 Literatuurverwijzing: Hoppenreijs, J.H.T, et al., (20 7 9). Risicobeoordeling van voedselbosbouw als
introductieroute voor invasieve plantensoorten.
Landschapsbeheer Zeeland Herfst 2020 Samenwerken aan ons cultuurlandschap
