Huidziekten van het rundvee
J
luchtbanden
5
V U ons rundvee weer op stal staat
Ie het niet overbodig om nog
eens te wijzen op de voordeelen van
een goede huldverpleging. In de
weide wordt de huid schoongewas-
sehen door regen en wind. Luizen
en schurftparaeieten worden door
directe bestraling van het zonlicht
vernietigd. De schurft bijvoorbeeld
zal in het voorjaar in de wreide beter
worden en in den zomer zelfs
schijnbaar geheel verdwijnen dooi
de weldadige inwerking van de zon.
Komen de dieren echter weer op
stal, dan blijken er toch nog oude
resten over te zijn en steekt het na
eenigen tijd den kop weer op. Men
ziet dat de dieren weer jeuk krijgen
en tevens na verloop van tijd de be
kende dikke huidplooien aan den
hals of schubberige huid bij den
staartwortel en melkspiegel.
De luizenplaag
Luizen zijn in de stalperiode ook
vaak een groöte plaag. Vooral in het
dikke winterhaar van het jongvee
vinden ze een prachtige gelegenheid
zich naar hartelust te vermeerderen.
Zooals bekend zijn het kleine bloed
zuigende parasieten die hun zand-
korrelgroote eieren, de zoogenaamde
„neten" aan de haren vastkleven.
Ze verspreiden zich gemakkelijk
over al het vee in den stal. De ver
schijnselen welke luizen te voorschijn
roepen zijn: jeuk, haaruitval en
sterke afschilvering van de huid.. De
dieren kunnen er soms sterk door
vermageren. De neten kan men zeer
gemakkelijk zien.
Bestrijding
De beste behandelingsmethode was
een afwassching met een- aftreksel
van Derrispoeder. Dit van een In
dische plant afkomstige middel is
momenteel niet meer verkrijgbaar
We moeten dus weer terug grijpen
op andere geneesmiddelen, welke
ook uitstekend zijn, ook al vragen
ze een langdurige behandeling
Ket eenvoudigste is de dieren goed
te wasschen met een 3 pet. creolïne
oplossing. Dit dient grondig te ge
schieden, ook met een borstel tegen
de haren in, opdat de vloeistof goed
tot op de huid zal doordringen. Wil
dit afdoende zijn dan moet dit na
een week herhaald worden en dan
nog eens 14 dagen later weer. Dit
om de later uitgekomen neten als
nog te dooden.
Het. aanwezig zijn van luizen duidt
meestal op een onvoldoende huid
verzorging. Bij telkens bol-stelen en
opletten zal het nooit een plaag
worden.
De runderschurft
De runderschurft (sarcoptesschurft)
kan ook in den winter groote afme
tingen aannemen en is op vele be
drijven een ware bezoeking. Het
komt veel meer voor dan men op
pervlakkig wel aanneemt. Op het
eene bedrijf breidt het zich vlug
uit en wordt het spoedig zoo erg.
dat de betrokken boer er radeloos
van wordt, terwijl het op andere
boerderijen wat goedaardiger is en
de boer het met smeerseltjes tot den
volgenden weidetijd ten minste wat
onder de knie kan houden.
Een schubbige, verdikte huid op en
boven den melkspiegel later op
het kruis is bijna steeds een teeken
van schurft. Verdere uitbreiding
zien we in den vorm van een ver
dikte kale en rimpelige huid aan den
hals. Meestal zien we tevens jeuk,
maar er zijn koeien die er blijkbaar
niet zooveel om geven.
Aangezien de schurftmijten zich diep
in de huid graven zijn ze moeilijk
met doodende stoffen te bereiken.
Zooals ik reeds zeide is met ver
schillende smeerseltjes, die petro
leum. afgewerkt machineolie, teer en
dergelijke middelen bevatten, de
ziekte soms vrij aardig in toom te
houden. Afdoende is dit echter niet.
men blijft zoo jarenlang sukkelen.
Het vee is vanzelfsprekend steeds
onrustig door de jeuk, de normale
hundfuncties worden belemmerd met
als gevolg een verminderde melk
productie. Het jongvee raakt er ge
heel door uit den groei, sommige
kunnen er zelfs door dood gaan.
Ook de mensch 'is gevoelig voor
runderschurft, al neemt het niet
dien vorm aan als bij de echte men-
schenschurft. De dierenarts hoeft
vaak niet eens naar de koeien te
zien om schurft bij het vee te con-
stateeren.
Men late den ooer de mouwen eens
opstroopen. De ondragelijke jeuk,
vooral 's avonds als men pas op bed
ligt, is buitengwoon lastig. De huid
wordt namelijk warm onder de de
kens en nu komen de schurftmijten
in aotie en gaan graven in het huid
weefsel. vandaar de jeuk. Meestal
blijft het zich beperken tot de ar
men, maar kan zich door het krab
ben ook uitbreiden op andere gedeel
ten van het lichaam.
De bestrijdingswijze
Laten we echter terugkomen op de
runderschurft. Gelukkig hebben we
tegenwoordig een afdoende bestrij
dingswijze in een behandeling met
zwaveligzuurgas. Dit vindt plaats in
een gascel. een gasdicht gebouwd
houten hok. Hierin komen twee of
drie runderen tegelijk te staan met
alleen de koppen er buiten. Om den
hals zit dan een leeren manchet om
het gas te beletten te ontsnappen
In dit hok laat men uit stalen fles-
schen aen zekere hoeveelheid van
het gas stroomen en ongeveer een
half uur op de dieren inwerken. Het
gas dringt in het verloop van dien
tijd in de huid en doodt de para
sieten. Voor de zekerheid is het ge-
v.enscht de behandeling na twaalf
dagen te herhalen. De resultaten
met de gascel fijn uitstekend. In
verschillende streken van ons land
hebben landbouwvereenigingen. ge
zondheidsdiensten enz., dergelijke
gaseellen in gebruik. Ze zijn gemon
teerd op een auto onderstel en kun
nen dus gemakkelijk vervoerd wor
den naar de boerderijen waar ze
noodig zijn. In de toekomst zullen
er echter nog meer moeten komen
wil men definitief de schurft der.
kop indrukken Ook verschillende
eczemen bij paarden willen wel eens
naar een gasbehandelhig luisteren
Verder nog iets. Schurft onder het
vee krijgt men van anderen. Dit kar
zijn door gebruik van een vereeni-
gingsstier welke bijv. juist eer.
schurftige koe van eon besmette sta!
gedekt heeft. Ook vaak, en dit in
de meeste gevallen, door aankoop
van onbekende koeien.
In den zomer is schurft vaak hee:
moeilijk te constateeren, hoogstens
ziet men een wat schubbige huid bij
den melkspiegel en staartwortel. Pas
in den staltijd breidt zich het weei
uil.
Zoodoende kan men een volkomen
normaal uitziend dier koopen dat
toch later een bron van ellende
■lijkt, te zijn
J. MEERTENS
van 30 Jan.5 Febr. i944.
Zondag 30 Jan. 8.00 uur llilv. 1, Wij be
ginne.n onze uilzending met: „De zin var.
het hoer zijn" van Dirk v cl. Bospoort.
Maandag 31 Jan 13.00 uur Hilv. 1 Land
en Volk brengt iets over het tentoon
stellen van kle.ndieren in 1043. De heer
R A. Roozendaai van den Raad van Be
beer za'. U iets vertellen over de tentoon
toonstellingen in het afgeloopen iaar.
Dinsdag 1 Febr. 13.00 uur Hilv, 1. Wij
brengen een bezoek aan een boerderij ir.
de omgeving van Amstenrade in Zuid
Limburg. Degenen die het heuvelachtige
terrein in het Zuiden van Limburg ken
nen. /.uilen het interessant vinden, iet-
van deze bedrijtcn te hoeren.
Woensdag 2 Febr. 13.00 uur Hilv. 1. In
onze serie: Xedcrlandsche boeren in het
buitenland, hoeren vvii dezen keer de er
varingen van iemand, die enkele -aren
op een boerderij heelt gewerkt in Ar
gentinië De ervaringen daar opgedaan
zij geheel anders ck dié, welke men
uit onze vorice uitzendingen, die betrek
king hadden op de boerderiien in Euro
pa. kent. Verslaggever: D. Hiddinga.
Donderdag 3 Febr. 13.0' uur llilv. 1.
Hierin zal de lieer Herwig spreken over
..Onze vroegste groenten: Spinazie ra
dijs raapstelen, en worteltjes.
Vrijdag 4 Febr. 13.00 uur Hilv 1. Wü
brengen onz'e wekeiijksche wenken en
het nieuws voor Boer en Tuinder.
18.40 uur Hilversum 1.
Voor deze uitzending vragen wij Uw
bijzondere aandacht. In de serie ..Wat
doet de directie van den Landbouw zal
de Heer Hartman in een vraaggesprek
mej onzen verslaggever D Iliddinga
spreken over „De groenteteelt in 1944".
Hierin zullen belangrijke mededeelingen
worden gedaan, welke afkomstig zijn
van de afdeeline Tuinbouw, waaraan de
Heer Hartman verbonden is.
Tweejarige Trakehner hengsten aan 't
spelen
Bij deze goede verzorging en voeding ont
wikkelen de veulens zich uitstekend
Sommige zwakke, sukkelende, achterblij
vende veulens worden door genees- en
versterkingsmiddelen (wormmiddelen, om-
weiden, kalkpréparaten levertraan lik-
steenen) behandeld.
De verliezen bij de zuig- en speenveuiens
zijn slechts gering; op lateren leeftijd
treden deze niet meer op. Midden Juni
worden de merrie- en hengstveulens van
elkaar gescheiden. De voeding van de
jonge jaargangen is tamelijk gelijkblij
vend. de grootste gift van hooi en haver
bedraagt 8 kg. Daarnaast krijgen enkele
koppels nog wat lijnkoek en melasse.
Gedurende den weidegang wordt het
rantsoen kracht- en ruw voer aanmerke
lijk verminderd.
Dank zij de goede weidegelegenheden in
den zomer en de verstrekking van veel
ruwvoeder in den winter (naast weide-
hooi veel klaver en lucernehooi) ontwik
kelen zich de veulens goed en zijn krach
tig gespierd
De selectie der jonge dieren.
De jaargangen worden jaarlijks meerdere
keeren, al naar gelang waarvoor ze ge
schikt zijn, nagezien
Hengsten welke met voldoen aan de
eischen van 's lands paardenfokkerij wor
den gecastreerd. Deze ruinen komen met
die merriën welke voor de fokkerij uit
gesloten zijn, drie jaar lang in de stallen
van de jachtafdeelirig en worden daar in
de baan en in het vrije veld klaar ge
maakt als rijpaard Op de jaarlijksche
verkoopingen gaan ze dan pas over in
particulier bezit Als wedstrijdpaarden
zorgen vele van deze steeds weer opnieuw
dat de roem van de Trakehner gehand
haafd blijft
Voor de fokkerij oesieAiüe merrien komen
op 3-j leeftijd in de koppels voor fok-
merriën, nadat zij eerst meerdere weken
achtereen flink bereden zijn
De 3-j. hengsten worden gedurende i
jaar in de hengsten-dresseerschool gere
den en gemend Aan het einde van hun
„schooljaar' leggen ze op drie achtereen
volgende dagen in het vrije veld een
„examen' af (onder het zadel)
Zijn de verrichte prestaties goed, dan
worden ze als dekhengsten verdeeld over
de Oost-Pruisische landgoederen. Deze
hengsten zijn dus 4 jaar en hebben eerst
een goede verrichting moeten laten zien
alvorens ze gebruikt kunnen worden als
dekhengst Dit is fok-technisch ook iuist
gezien
Men ziet dus, dat op de stoeterij te
Trakehnen met groote zorg en kennis
wordt geweriu. Geen wonder, dat de
Trakehners In verschillende takken der
warmbloedfokkerij grooten- invloed heb
ben gehad en nog hebben
De verzorging van
Hieronder laten we een aantal
wenken volgen, die ten doel hebben
den levensduur van onze luchtban
den zooveel mogelijk te verlengen.
Ie. Bij bandenpech direct stoppen.
Rijdt men door al is het nog maar
zoo'n klein eindje, dan kunnen bui
ten en binnenband, velg en as s ms
zwaar beschadigd worden
2e Houdt de banden steeds op
spanning.
Rijdt men met te slappe banden, dan
slijt de band snel. Is de band zoo slap
dat men op de velg rijdt, dan ver
nielt men den binnenband. Contro
leer geregeld den luchtdruk met een
goeden drukmeter en houdt U aan
den voorgeschreven druk.
3. Belast de banden niet te zwaar.
Door overbelasting van den wagen
op luchtbanden kunnen breuken op
treden in het canvasweefsel van den
buitenband
4e. Rijden over hindernissen. Als 't
kan; rijdt dan niet over groote stee-
nen stoepranden -of rails. De band
wordt dan plaatselijk sterk ingedrukt
en heeft groote kans inwendige breu
ken op te loopen. Kunt U een hin
dernis niet vermijden, rijdt er dan
altijd langzaam overheen.
Verder is het voor Uw band heel
slecht langs trottoirbanden te schu
ren of door hardbevroren karrespo-
ren te rijden. De zijwanden van den
band slijten daardoor hard.
5e. Houdt den wagen in orde.
Steekt er soms ergens een schroef
of spijker uit, die met. den band in
aanraking komt, dan kan in korten
tijd een groef in den zijkant gesleten
zijn.
6e. Spijkers, glasscherven, scherpe
stee nen.
Allemaal aartsvijanden van den
luchtband. Is er een in Uw band ge
reden, trek hem er dan zoo spoedig
mogelijk uit. Met een spijker in den
band door blijven rijden, kan bin
nen- en buitenband ernstig bescha
digd.
7e. Niet te sterk remmen.
Doet men dat wel, dan blokkeert men
de wielen en schuift de band langs
den grond, wat natuurlijk onnoodige
slijtage beteekent.
8e. Geen wagens in plassen of mod
der laten staan.
In den winter kunnen de banden in
den modder vastvriezen en loopen
dan licht bij het lostrekken, schade
op
9e. Banden montceren.
Een nauwkeurig werk. Zorg voor een
passenden binnenband Vooral thans,
nu men niet altijd kan krijgen wat
men wil. zou men zich soms laten
verleiden, een binnenband te gebrui
ken, die niet in den buitenband past
Doe dat niet
Het omleggen van dén band zelf is
een werk. dat men moet kennen, wil
men met het gereedschap den band
niet beschadigen Let er op, dat bij
het omleggen geen zand of steentjes
tusschen velg en band komen te zit
ten.
10e. De velgen.
moeten in goeden staat zijn Niet ver
roest of met deuken erin Roestige
velgen dus blank schuren en met
velg-lak bestrijken en is een velg ge
deukt dan moet men dat in orde la
ten maken bij den smid of den gara
gehouder.
11e. Vulcaniseeren.
Banden met scheuren en sneden in
het oppervlak kunnen vaak nog heel
goed gevulcaniseerd worden. Zij kun
nen dan weer langen tijd mee.
12e. Olie. benzine en soortgelijke
stoffen
behooren tot de speciale vijanden van
rubber. Zorg dus. dat de band daar
niet mee in aanraking komt, want
dan is hij er gauw geweest. Ook ster
ke zonbestraling moet zooveel moge
lijk vermeden worden.
