Alleen de namen van de ambachtsheren zijn bekend uit de grafelijke rekeningen en er is een vermelding van een kerkdienaar in het jaar 1325 als 'Petrus dictus clerk in Bars dorp'. Een stap omhoog De stichting van de heerlijkheid moet voor Baarsdoip een vooruitgang zijn geweest. Nu werd een kasteel gebouwd, mogelijk op een reeds bestaande vluchtheuvel. Misschien niet het slot met de zware torens, waarover men schreef, maar waarschijnlijker een houten verdedigingstoren zoals op de berg van Troye bij Borssele gelegen moet heb ben. Een luchtfoto van de topografische dienst, die in april 1975 gemaakt werd in verband met het herverkavelingsproject Poel-Heinkenszand, laat duidelijk zien, dat een van de bergjes bij Baarsdoip de juiste vorm daarvoor heeft. De aanwezigheid van het kasteel moet bij gedragen hebben aan de groei van de neder zetting. Baarsdorp werd hierdoor een veili ger woonplaats en er kwam werkgelegen heid en een gemakkelijk afzetgebied voor de produkten van de bewoners. De groeiende nederzetting zal spoedig be hoefte aan een kerk hebben gehad. Mogelijk eerst in de vorm van een eenvoudige houten kapel, die in de eerste helft van de 14e eeuw in steen opgetrokken werd. Er kwam ook een windkorenmolen, die volgens de rekening van rentmeester Vre- deric van 1318 een nieuwe 'roede en asse kreeg', waaruit afgeleid kan worden, dat deze molen toen al geruime tijd had ge draaid. Baarsdorp ging de 14e eeuw in met de nodige faciliteiten om een redelijk wel varend dorp te worden. De 14e eeuw Of Baarsdorp in deze eeuw gegroeid is, is niet bekend. De eerder genoemde vermel ding in 1325 van een 'Petrus dictus Clerk in Barsdorp' wijst er op, dat er een kerk was, maar dit kon ook al uit de bouwstijl van het kerkje afgeleid worden. In deze eeuw zijn de heerlijkheden van Baarsdorp en Sinouts- kerke samengevoegd. Baarsdorp moet toen al een college van schout en schepenen gehad hebben, want het gerecht van Baars dorp is tot in de Franse tijd gescheiden van Sinoutskerke gebleven, anders zou er een gecombineerd gerecht geweest zijn. Over de handelingen van het gerecht is helaas niets bekend. Van het archief is niets ouder dan 1743 bewaard gebleven. De 15e eeuw Uit de rekeningen van de officiaal van de aartsdiakens van de Utrechtse Dom, die vóór de eerste wereldoorlog door Grijpink bewerkt en uitgegeven zijn, blijkt, dat Baarsdoip in het begin van de 15e eeuw een zelfstandige parochie was. De kerk had een altaar, gewijd aan Maria. Als het aantal altaren in een kerk een graadmeter is voor de grootte van het gebouw, is het interes sant om te weten, dat 's-Heer Abtskerke eveneens een Maria-altaar bezat en Sinouts kerke twee altaren respectievelijk gewijd aan Maria en Sint Pieter. De kerk van 's- Heer Arendskerke was toen al veel belang rijker, met niet minder dan zes altaren! Het lijkt zeker, dat vanaf het begin van de 15e eeuw tot ca 1580 de kerk van Baars doip normaal in gebruik was, omdat er regelmatig geestelijken benoemd werden. De 16e eeuw Deze eeuw is iets rijker aan bronnen over Baarsdoip, al is het nog niet voldoende om conclusies te kunnen trekken over de bevol kingsomvang. We moeten het geheel heb ben van incidentele vermeldingen. Rond 1530 werd er in Baarsdorp kermis gehouden. We weten dit uit een notariële akte, waarin Gillis lans Rose in 1605 ver klaarde, dat hij tijdens de inundatie van 1530 in de parochie 's-Heer Arendskerke gewoond had en een zekere Leijs Bouwens goed gekend had, die in die tijd te Wicx- dorp onder de parochie van Baarsdorp woonde. Omdat de vrouw van Leijs Bou wens familie van hem was, ging hij 'jaer- licx in Baersdorp ter kermisse' In 1570 werd in Baarsdoip nog de hoogmis gelezen. In dat jaar werd een zekere Mi- chiel Comelisse gearrresteerd, omdat hij bij de schout van Baarsdorp had ingebroken. Hij had ook op kerstdag 'onder de hoochmisse' toen hij de beesten van de zoon van de schout aan het veizorgen was, bij Adriaen van Hulst ingebroken, waar hij een kist openbrak en o.m. een doosje met 14 koningsdaalders gestolen had. Een erg 25

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1990 | | pagina 83