Hel best bewaard gebleven dicpgangsmer x 13 cm. op ze werden aangebracht. Thans wor den diepgungsmerken zowel op de voor- als op de achtersteven aangebracht in voeten en decimeters, liet diep- gungsmerk geeft de diepgang van het schip aan vanaf de kiel. Bij het ge vonden stevendeel lijkt het alsof het nul-diepgangsnierk (door souvenirja- gers verwijderd) is aangebracht op de ledige lastlijn, d.w.z. de diepgang die het schip heeft als het leeg is, doch voorzien van de nodige uitrusting. De op het stevendeel aangebrachte diepgangsmerken zijnzouls bijgaande foto laat zien, uangebraeht in Arabische cijfers met een onderlinge afstand van 31,8 cm, wuarbij de steven een helling heeft gehud van ongeveer 30 graden. Mogelijk hebben we hier te maken met een z.g. ltijnlandse voet van 31,39 cm. De steven is bekleed met een dunne koperen plaat, die met koperen nagels met een platte kop is vastgezet. Hoewel men aanneemt dat het verkoperen pas vanaf het einde van do 18de eeuw bet cijfer 2. Afmetingen: 16,5 werd toegepast, gebeurde dit ook al in de 17de eeuw. Pas op het eind van de 18de eeuw zien we het verkoperen van het gehele onderwatergedeelte van het schip en wel voornamelijk om aangroei en aantasting door de paalworm tegen te gaan. Cornelis van Yk, scheepsbouwmeester te Amsterdam, vermeldt in zijn be kende boekwerk De Nederlandsche Sclieepsbouw-konst open gestelt (1697) dat bij een spiegelschip van 147 voet en 6 duimen de stevens be slagen werden met koper om duarna 'al de merken aan te setten'. Hij ver meldt echter niet hoe dat gebeurde en met welke cijfers. De SBOZ doet over deze kwestie na vraag bij het Scheepvaartmuseum en bij het Rijksmuseum in Amsterdam. De heer drs. Jerzy Gavronski, als archeoloog verbonden aan het Rijks museum, deelt mede dat diepgangs merken bij VOC-schepen en bij andere koopvaarders uit dezelfde periode 12

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1993 | | pagina 14