plakkaten mie 'Mussert of Moskou', 'Koenraad van de Arbeidsdienst', en mêêr van dat spul op'eplakt. Me voelden öóns a 'êêle verzetsstrijders, a me die d'r zo gauw meugelik probeerden of te pulken. Dat gieng natuurlik 't beste a de liem nog nie goeed draoge was! Of Mussert z'n aogen uut te steken mie een stokje. De twitalige 'Bekanntmachungen', mie die vette zwarte letters, 'ienge op 't plakkebord, neffen 't gemêênt'uus. Soms stienge di de naemen van dööd'eschote mèènsen van 't verzet of van gijzelèèrs op. Me waere d'r ontzettend kwaed om, dat verzetsmèènsen dööd'eschote wiere. Mè gijzelèèrs, mèènsen die a niks 'edaen ao, dat begrepe me nie: zoiets kan toch nie. A 'k noe van 'n gijzelienge 'óór' of leze, dan is dat gevoel nog aoltied 'tzelfde. 't Was voe öóns. schoolguus, toch een biezonderen tied. Me speelden öönze gewone spelletjes, mè di kwaeme ok andere bie. Me lieepe d'r soms tussendeur a de Duitsers oefeniengen 'ieeuwe, en mie losse flodders schote. Ze joege öóns dan nog a es wig, mè dat 'ielp nie aoltied. Net as aj' een jongen 'ond wigjaegt. Me kenden aol d'r wapens en d'r rangen, me kenden aolle soorten vliegtugen: Heinkels, Messerschmits, Junkers, en natuurlik laeter ok d'Engelse en d'Ameri- kaanse: Typhoons, Mosquito's, Lancasters, Boeings, enzevoorts. A me oorlogje speelden en dat doee guus nog aoltied in oorlogstied, kiek mè op de televisie dan ao me êên probleem: gin êên wou d'r Duitser weze, mè zonder vijand kü jnie makkelik oorlogje spele! Me moste ok Duits lêêre op schole. Vier uren in de weke. Dat was verplicht. Zö jonk as a 'k was, ao 'k 't di nie makkelik mie: ik vond Duits een mööie taal dat vinde 'k trouwens nog steeds en de verhalen in 't lêêrboek 'Deutsch für die niederlandische Volksschule' waere vee móóier as die sullige verhaaltjes in öönze boekjes, die a j' eiken kêêr wee opnieeuw most leze. Dus an êên kant dee 'k 't graag, mè an d'andere kant wou 'k natuurlik ok anti-Duits weze, 't waere ommes öönze vijand'n! D'êêste vier jèèr van d'n oorlog viele voe öóns, schoolguus. wè mee. Me 'öörden de mannen kankere over te weinig tebak, en de vrouwen over slecht koffiesuregaat, mè di zatte óöns nie mie. Me waere ok vee te jonk voe de Arbeitseinsatz' en voe 't werken an de 'Wehrmacht', zöas gaeten graeve en baomen omzaege voe de Rommel-asperges. En van d'ondergrondse en d'onderdukers wiste me glad niks, dat wier nie an öönze neuze 'ehange. Di bin ok nog Franse krijgsgevangenen 'ewist, die in 'n oud 'uusje onderan d'n nieeuwen diek, bie de veste, boezeneerden. Ze moste ergens bie de kaaie werke. Z'ao d'r jassen dan an d'n diek 'eleid, en a de schildwacht even d'andere kant op keek, stakke me appels of 't êên of 't are d'r onder. Laeter mochte me nie mi an d'n diek en op de plaete komme, dat wier 'Sperrgebiet'. En dus most 'k an 'n touwtje in de kaaie lêêre zwem me. Me waere gek op de lege geweer'ulzen; die zochte me a de Duitsers 'eoefend ao. Of mitrailleur'ulzen van vliegtugen nae 'n luchtgevecht. En a d'r 'n vollen bie was, was dat natuurlik nog vee móóier. Toen a de bezetting bie gebrek an jonge soldaten begon te bestaen uut ouwe mannen en Armeniërs, zagge me mie 'n stik of wat jongers kans om volle petröönen te stelen uut een bunkertje an d'n diek. 't Kwam natuurlik uut. Me zulle d'r wè te vee over op'eschept Mè 't lieep goeed of: De commandant kwam op schole, 'ieeuw 'n preek, en sloeg op z'n revolvertas. Ie lieet öóns 24 uren opslute, afzonderlik, in 't 'uus van Kole an de Kaaiestraete, op waeter en zure Duitse kuch. 't Za wè iemand 'ewist die a begreep, dat Hitier en z'n maats zachjesan op d'r leste gos lieepe, en dat dat bitje petröönen Duitsland ok nie mi kon redde. Ik ziee m'n eigen nog laope, neffen de pelisie, mie m'n deken, en 'n appel in m'n zak. Bie 't fouilleren mocht ik dien appel 'ouwe. Corre Stout'amer zat in de kaemer d'r neffen, en me mikten 'n gatje in 't behang tussen de kaemers. Twint a me dat deeë, zat Corre op z'n ledekant, wan dat stoeng tegen dat papiere muurtje, 't Za wè 'n oud rot ledekant 'ewist wan inêêns donderden 't in mekare. Natuurlik kwam d'r direkt 'n Duitser mie z'n spiekerlèèzen d'n trap op'evloge, mè ie schoot in de lache, toen a-t-'n Corre beteuterd tussen de planken zag zitteM'n moeder ei die nacht nie 'eslaepe. Onverwachs 'öörden me van de landing in Normandië, d'n zesden juni 1944. Dien datum vergete 'k nööit mi. 'k E-d-'n bie öóns thuus 21

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1995 | | pagina 23