De zwaar beschadigde toren is alles wat van de kerk van Ellewoudsdijk is overgebleven mèènsenleyens, 'uzen, béésten en zö méér nog te vers in 't geheugen. En d'n oorlog was nog nie of'elaope. Me waere ok benauwd voe de Vl's die winter. Die wiere deur de Duitsers vanuut 'Olland op Antwerpe of eschote, mè die rotdiengen deugden van gin kanten, en vloge dikkels uut de koers, toe bie ööns toe. Elk moment van d'n dag kon d'r zö'n dienk an komme vliege. Me kenden dat gebrom percies. Wat deeë ööns. jongers? Schole was d'r nie; ik was in september één dag ni Goes 'ewist. Omdat d'r gin elektriciteit was, probeerden me bie de Engelse peterolie vast te kriegen. Voe tieen eiers kreeg j' een jerrycan vol. Ze waere gek op vers' eiers, wan dat eierpoeier konne ze nie mi ziee. Zo lêêrden 'k m'n êêste Engels: je most nie om 'patrol' vraege. wan dan kreeg je bezine; peterolie was 'parratin'! Ze zatte overaol langs d'n diek, mie 4 cm snelvuur-luchtafweergeschut. A d'r nog es 'n ienkele kêêr 'n Duits vliegtuug overkwam, leek 't wè of a de wèèreld vergieng, zö schote ze dan. Me waere verwonderd over de vele spullen die a z'ao: en ze liete aolles mè rondsliengere. Dat was wat anders dan 't Duitse leger toen a 't op z'n èènde lieep! Overaol in 't land lagge spullen: geweren, granaten, volle granaat'ulzen, munitie, jerrycans, 'andgranaten, blindgangers en klêêren. Gevèèrlik spelegoeed voe jongers. Mè je mo nie vergete, dat me d'n 'êêlen oorlog dat spul 'ezieen ao, en zödoeende d'r behoorlik wat van of wiste. A me dan in Koedurpe of an d'n diek mie 'n gevonde geweer of 'n mitrailleur gienge schieete wan munitie ao me zat deeë me nie aol te stom. Dus di bin gin ongelukken mie gebeurd. Ik nog één verhaal. Dat van die blindganger, een zwèèren bom, in 't pertael van de schole, of liever wat a-t-'r van de schole over was. D'ontsteking wier d'ruut 'ehaele, en toen reeë ze d'r mie ni de Trenteweg. De commandant kwam bliekbèèr nie uut Zêêland. Ie zei: 'Laat hem maar ontploffen achter dat heuveltje.En dat deeë ze, mè dat 'heuveltje' was 20 ton peeën, aollemille bie mekare 'ekruud deur Merien Lööij, en netjes of'edekt mie grond! In plekke van 'n 'aop peeën ao Merien noe 'n enorme bomkrater in z'n land. Noe was 'n die peeën toch nie mi kwiet 'erocht. wan die winter is aolles 'erot, mè toch. Merien was goeed kwaed. Me wiste nie dat ze toen in 'Olland die winter goud gavve voe 'n pee.... Beste mèènsen, ik wil eindige mie 't volgende: A ze bie plechtige gelegend'eden 't Wilhelmus spele zöas vorige maend bie de bevrijdingsherdenking bie ööns in Eïnd'oven dan mö 'k noga es dienke an de begraefenissen van de slachtoffers van öönze bevrijding. De mèènsen wiere begraeve in kisten van ruge stellingplanken, wan fesoenlik 'out was d'r nie. Dus a 'k 't Wilhelmus 'ööre, dan ziee 'k dikkels wee voe me dat grööte open graf mie die kisten van ruge stellingplanken, nog wit van de cement. En dan 'ööre 'k ööns wee mie 'n 'andjevol mèènsen ööns volkslied zienge. 24

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 1995 | | pagina 26