6
Aflevering 158 winter 2007
zilte veen een lager zoutgehalte heeft dan zilt veen dat in aanraking komt
met zeewater met een hoger zoutgehalte.
Conclusie
De proefnemingen hebben zonder meer aangetoond dat het in historische
bronnen opgetekende middeleeuwse proces van zoutbereiding realiteit
was. De verkregen gegevens zijn echter indicaties die nader onderzoek
noodzakelijk maken.
In de eerste plaats dient het onderzoek zich te richten op het zoutgehalte
van veen onder verschillende omstandigheden. Wat is het zoutgehalte van
veen dat direct onder invloed staat van zeewater met een zoutgehalte van
35 promille? Wellicht is ook binnendijks zilt veen gebruikt. Wat is het
zoutgehalte van binnendijks veen op verschillende dieptes? Wordt het
zoutgehalte van het veen uitsluitend bepaald door het erin opgeslagen
zeewater of spelen da plantenresten daarbij ook een rol?
In de tweede plaats dienen de meetgegevens bij voorkeur onder
laboratoriumomstandigheden verder te worden verfijnd en dient het
chemisch/scheikundig proces tijdens de indamping nader te worden
geanalyseerd.
De archeologie zou zich meer dan voorheen moeten richten op de
verschillende aspecten van de zoutwinning. Wellicht dat de nadere
chemische analyse van de nog bestaande zelasbergen nieuwe gegevens
kunnen opleveren.
Verdergaand archiefonderzoek naar zoutwinning is ook zonder meer nuttig.
Tenslotte is het interessant om de verkregen gegevens te vertalen naar de
gevolgen van de veenwinning ten behoeve van de zoutbereiding voor de
middeleeuwse ontwikkeling van het landschap van de Delta. Wat was de
economische betekenis van de zoutwinning in de middeleeuwen?
Foto's: Niek Beeke of AWN afdeling Zeeland.
Literatuur
A.M.J. de Kraker en G.J. Borger (red.), 2007: Veen-Vis-Zout, Landschappelijke dynamiek in de
zuidwestelijke delta van de lage landen. Geoarcheological and Bioarcheological Studies Volume 8,
2007, Vrije Universiteit Amsterdam.
K.A.H.W. Leenders, 2005: Middeleeuws zout uit de deltazie www.users.bart.nl/leenders/
ncom.html
Zuidwesterheem. Informatiebulletin van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland, afdeling
Zeeland, 19(2007) nr. 53, pag. 16-37.
