Eens een Spuihaos...
Tweê jaor 'aon 'k in Afrikao gezeetn, twee jaor 'aon 'k geên woord
Zeêuws 'oórn praotn, b'alven an 'k m'n eign 'ardop uutschol
('stomme juun, ei je de sleutel nie bie je!')- In de trein van
Amsterdam naor Kruningn 'aon me geên Zeêuwn getrofn, maor
noe zou 't dan toch gaon gebeurn: me stongn bie de busalte, m'n
man en ik. Nou, eignlijk was tie m'n man toen nog nie 'êlemao,
maor da maok nie uut. Voor um was 't de eêste keêr dat ie in
Zeêland kwam, wan je weet, voo de rest van Nederland is
Zeêland vérre weg. Ik was stik benieuwd of at ie 't een bitje zou
kunn verstaon. 't Is zelf een Tukker, een echtn die a tuus zo plat
as wa praot, plat Twents dan.
Me mostn nog een menuut of vuuve wachtn zaogn me, dus me
staokn een siegrette an en me gingn op onze koffer zitn. Me
voeldn ons eign 'eêl aorig, zenewachtig, in stik onwennig, dien
eêstn dag trug in 't land. D'r was 'eêmao nie zo vee veranderd
'oor, da nie, maor wudder waorn nog nie geacclimatiseerd zan 'k
mao zegn. M'n 'aon a verbaosd staon kiekn toen ad alle klokn op
Schiphol ammao tegliek een menuute versprongn, de trein was
percies op tied weggegaon en angekomn (toen nog wè, in 1970),
me vieln nie meêr op omda me blank waorn, en me keekn oek
aorig op van 't geld en de priezn. 'Oevee zou da kostn tot de
boot, of zou de boot d'r bie in zitn?
Afijn, da zoun me gauw genoegt mèrkn, daor kwamt de bus a.
Me staptn d'r zó in, mee de sigrette nog a. Stom allicht, me
waorn glad vergeetn da je dat in Nederland nie ka doen. In
Afrikao wel ee, daor mocht alles, meziek en zingn in de bus, 'oen-
ders en vaerkes d'r los in, je kun 't zó zot nie bedinkn; roókn
moch vaneigns oek. 'Ier nie netuurlijk, daor kwaomn me vlot
achter toen m'n man netjes in 't ABN om de kaortjes vroeg.
'Da bin judder zeker zó gewend ee, in 'Olland, roókn in de bus,
maor da doe m'n 'ier nie ee', zei de chauffeur. Ik von at ie 't 'eêl
gewoon zei, maor m'n man von at ie afgeblaft wier. Maor 'ie ver
stong 't wè, 'ie wist nie 'oe gauw at ie 'm uut most maokn. Da
was da zien eêste kennismaoking mee 't Zeêuws.
'n Aonderalf uure laoter waorn m'n op Spuie, 'aolverwêge Axel en
Terneuzen. Den 'êle femilie kwam netuurlijk kiekn waor a Anne
noe mee an was komn zetn, ze wouwn wel een keêr weetn 'oe at
ie d'r uutzag. Ze wistn a da 't geên Zeêuw was en dat ie dus
'Ollands zou praotn. Nou, die zoun ze 's laotn 'oórn 'oe at een
Spuihaos praot, dao zoudt ie wè geên mieter van verstaon.
Tante Anna vroeg of tie wist wat een piempampoentje was, me
zuster liet 'm raoien naor een zêkebèdde, ome Wullem vroeg naor
een teêltuun en een kalleseie, me moeder kwam mee een duif
anzetn en op 't léste ging ik zelf oek meezeurn: 'Wat is friet mee
stoverie? Peejn mee juun?'.
'Eêl flauw van ons, maor vee te leutig om d'r mee te stopn. 'Wat
is postekop?', 'Ei je wè kreukels g'eetn of'aontjes?', 'Zwèrt da?
Drukjes?'. M'n vaoder, zelf een 'Ollander van geboorte die at op
z'n vuuftigste oek nog nie fesoenlijk kon zègn: 'Kom van da
duukelèm af!', die kreeg medeliën mee um. Die zei: 'At da jong
Twents gao praotn, dan verstaon judder d'r oek niks van, je 'èn
'm noe wè genoegt geplaogd. Laoter za tie 't wè begruupn, a za tie
nog nummer