HET MISBRUIKTE
TIENTJE
MAANDBLAD
Vakbonden en rechtse politici verenigd
in hetze tegen Zeeuwse omroep
y-
-Mh"n1
HeXëjj
r
nr 4:1 mei 1984. Oplage: 2100 exemplaren. Uitgave: Stichting Nieuw Zeeland, postbus 276, 4330 A G Middelburg.
„des Leeuwen forsche stem'
Pottenkijker
Vakbonden
Eén ding is zeker: de hetze, die de afgelopen
tijd wordt gevoerd tegen de komst van
Omroep Zeeland blinkt uit door een
ontstellend gebrek aan niveau. Geen van
hen, die zich publiekelijk tot tegenstander
verklaarden, heeft de moeite genomen zich
ook maar enigszins te verdiepen in de
materie. Niet gehinderd dus door kennis van
zaken, maar wel zwaar bewapend met
vooroordelen, demagogie en hele en halve
leugens trekt men ten strijde om een goed
initiatief de grond in te boren.
'Koopkracht' is nu het toverwoord. Omroep
Zeeland zou per jaar een tientje per kijk-en
luisterbijdrage extra kosten. Daar gaan niet
alleen de vakbonden tegen tekeer, maar ook
gedeputeerden van CDA en VVD. Als vertegen
woordigers van die partijen echter plotseling op
de bres staan voor behoud van koopkracht van
de gewone man, is er alle reden voor argwaan.
Wat is de werkelijke reden waarom CDA en
VVD liever geen Zeeuwse streekradio willen?
Officieel hebben de gedeputeerden ook als
argument aangevoerd, 'dat tot op heden de
behoefte aan een omroep Zeeland niet is
gebleken.' Behoefte bij wie? Bij de bevolking
zullen ze wel bedoelen en suggereren. Nou, die
behoefte is wél gebleken. Immers, de smaak van
de gemiddelde Zeeuw -zo blijkt uit veel
onderzoek- wijkt niet essentieel af van die van een
Fries, een Groninger of een Limburger. Welnu, in
al die provincies (en trouwens ook in Overijssel,
Gelderland en Brabant) blijkt dat de bevolking
méér luistert naar de daar aanwezige regionale
omroep dan naar Hilversum 1, 2 en 4 samen!
Politici gaan er kennelijk vanuit, dat er in
Nederland behoefte bestaat aan die drie
landelijke zenders. Dat impliceert, dat ze ook
de behoefte erkennen (een grotere dus) aan
streekradio. Ook in Zeeland. De politici wéten
dat ook wel, maar het argument lijkt zo sterk en
het lijkt ook nog of je veel rekening met je
achterban houdt....Maar laten we vaststellen, dat
het niets anders is dan demagogie.
Er is -door CDA-gedeputeerde Barbé- nog één
ander argument in de openbaarheid gebracht.
Dat was toen hij klakkeloos een verhaal van de
PZC-direktie napraatte en zich tegen Omroep
Zeeland kantte omdat er STER-reclame op die
zender zou komen en dat zou de bestaande
kranten klanten kosten. Als Barbé de moeite zou
hebben genomen om de uitslag van de
stemmingen over de media-nota even op te
vragen, zou hij hebben geweten dat er géén
reclame op de regionale radio mag komen. Maar
Barbé neemt die moeite kennelijk niet. Die
denkt: ha wéér een argument om die streekradio
te torpederen.
Waarom willen CDA en VVD (plus klein rechts)
een Zeeuwse streekradio dan écht tegenhouden?
Het argument laat zich raden. Streekradio heeft
intussen bewezen, dat het behalve als stimulans
op het gebied van muziekbeoefening, behoud
van dialekt, regionale geschiedbeoefening, enz.
ook een funktie kan vervullen als lastige
pottenkijker in de regionale politiek. Sommige
streekzenders hebben de gewoonte om naast
snelle nieuwsbulletins en reportages ook luis
teraars de gelegenheid te geven om hun mening te
geven over brandende kwesties of vragen te
stellen aan verantwoordelijke autoriteiten.
Vragen die wel eens lastig kunnen zijn en
antwoorden, die wel eens onbenullig of verkeerd
uit kunnen vallen en die iedereen dan zomaar kan
horen.
Limburg is zo n provincie waar de regionale
omroep wat vaker de stem van de gewone man
liet horen dan de autoriteiten lief was. Het CDA
voelde zich daar toen geroepen een poging te
doen de ROZ de nek om te draaien. Niet dus
omdat de bevolking geen behoefte had aan die
radio (want de luisterdichtheid steeg). Maar 'de
behoefte van de bevolking' gebruiken politici
ook nogal eens als argument als ze parallel loopt
met hun eigen behoefte.
En nu de vakbonden. Zowel CNV als FNV zijn
tegen de komst van Omroep Zeeland. Niet omdat
ze geen streekradio willen, maar omdat ze vinden
dat een tientje per jaar niet is op te brengen door
de toch al zo geplukte achterban.
Het CNV liet al op 16 maart weten tegen te zijn.
Behalve het 'tientjes-argument', komt distrikts-
bestuurder Leon Phernambucq met een argu
ment, waarvan je je afvraagt hoe een organisatie,
die zelf lid is van de Adviesraad Omroep Zeeland
(en dus alle informatie in huis heeft) ze in een
brief aan GS durft te zetten. Het is namelijk een
ordinaire leugen: 'Ook in andere streken, waar al
regionale omroep bestaat, hoeft niet te worden
betaald.'
Men hoeft zich waarlijk niet uitputtend met de
zaak bezig te houden om te weten dat in élke
provincie straks opcenten geheven zullen moeten
worden. En in de meeste -precies als in Zeeland
een tientje per jaar. Slechts in Gelderland,
Noord- en Zuid-Holland en wellicht Brabant kan
het één of twee gulden goedkoper uitvallen.
Maar het gemak waarmee onzin gebruikt wordt
om de argumenten-contra te onderbouwen
tekent het niveau waarmee de diskussie tot nu toe
is gevoerd.
De brief waarmee het FNV-Terneuzen zich tot
GS wendt, is het toppunt van onbenul en onzin
op dit gebied. Die club had zich natuurlijk
kunnen laten voorlichten door hun vertegen
woordiger in de Adviesraad, maar ze waren daar
waarschijnlijk weinig wijzer geworden. Want die
man (districtsbestuurder Tjeu Strous) blijkt ook
niet te worden gehinderd door teveel kennis van
zaken. Op de voorjaarsvergadering liet hij weten
dat Omroep Zeeland 'een onacceptabele zaak' is.
Waarom? Omdat de Zeeuwen als enigen een
tientje per jaar zouden moeten betalen en
inwoners van andere provincies veel minder. Dat
is dus aantoonbare onzin. Maar ja, als je eens'n
keer lekker de kampioen van de koopkracht wilt
spelen moet je je niet teveel door lastige feiten
laten afleiden.
Helaas voor de heren Phernambucq en Strous
was dit een van de slechtste momenten om op de
koopkracht-toer te gaan. Immers; dat tientje is
niet zomaar een prijsverhoging, waarvoor niets
extra's wordt terug ontvangen. De Zeeuwen
krijgen daar dagelijks drie uur streekradio voor
terug, populaire radio, juist bij de vakbonds
achterban, want onderzoeken in provincies-met-
streekradio hebben aangetoond, dat de wat lager
geschoolde plattelandsbevolking het meest luis
tert.
Daarnaast krijgt Zeeland elk jaar 2,4 miljoen
gulden uit de landelijke omroep-pot. En dat is
meer dan welke andere provincie ook, want daar
wonen meer mensen, die dus samen meer geld
(via hun tientje) bijeenbrengen, zodat het rijk
minder hoeft bij te passen. Zeeland krijgt elk jaar
2,4 miljoen gulden uit Den Haag. Daarvan zullen
straks 25 vaste banen plus een forse hoeveelheid
freelancers en correspondenten betaald worden.
Dat geld zal dus ook in Zeeland besteed worden.
Met andere woorden: Zeeland krijgt geld extra
uit Den Haag voor werkgelegenheid. Maar dat
argument gebruikt niemand. Zelfs de vakbond
niet. Die staart zich blind op een tientje, dat
anders (als de streekradio via de landelijke
omroepgelden betaald zou worden) f. 8,50 per
jaar was geweest
Kortom: er is tot nu toe geen enkele serieuze
poging gedaan om de voordelen voor Zeeland op
een rij te zetten en pas daarna konklusies te
trekken. Toch is dat wel het minste waar de
Zeeuwen recht op hebben.
KEES SLAGER
