kiel op de scheepswerf moet nog
'n schakel bestaan, en die scha
kel wordt dan ook gevormd door
een proef op de som van de
berekeningen der ontwerpers,
waarbij de praktijk uitwijst, dat
de berekende snelheid ook wer
kelijk bereikt kan worden. In
één woord uit de proef moet
de practische uitvoerbaarheid
van het ontwerp blijken eerst
daarna wordt met den bouw
begonnen.
Het is eigenaardig, dat wij
deze onmisbare en toch aan ve
len zoo onbekende schakel in
den modernen scheepsbouw niet
vinden tusschen 't gehamer der
scheepswerven in de schaduw
der machtige kranen langs de
groote havens, doch midden
in het land, in Wageningen. Het
feit, dat de gemeente Wagenin
gen den grond gratis beschik
baar stelde, en de omstandig
heid, dat de vaste bodem een
veel goedkoopere fundeering
van het gebouw mogelijk maak
te, zijn hiervan de redenen.
Hier is het, dat de werkers
onder leiding van Ir. L. Troost
met zorg ieder nieuw ontwerp aan de practijk
toetsen en den nieuwen oceaanreus als het ware
over de kinderziekten heen helpen. Het is niet voor
niets, dat wij spraken over de Kinderkamer der
oceaanreuzen", want de geboorte van een nieuw
schip vindt plaats in de teekenkamer der ont
werpers, terwijl zijn kindsheid ligt in het Neder-
landsch Scheepsbouwkundig Proefstation; en eerst
op de werf komt het tot volien groei om daarna
aan het publiek te worden voorgesteld.
Zooals in de kinderkamer het kind op zijn
weg door het leven wordt voorbereid, zoo varen
hier onder het oog van tal van nauwkeurige re
gistratie-instrumenten de 4 6 Meter lange
scheepsmodellen op een miniatuurzee; het zachte,
uit paraffine gegoten schip wordt zoolang ge
wijzigd, totdat het aan de gestelde verwachtin
gen voldoet.
Onze fotoreportage geeft een beeld van deze
merkwaardige inrichting, die in alle stilte zoo'n
groot aandeel heeft in de faam van den Neder-
landschen scheepsbouw. Als merkwaardigheid zij
nog vermeld, dat de eerste inrichting op dit ge
bied in 1870 te Torkey in Engeland gesticht werd;
reeds in 1873 werd er onder leiding van dr. B. J.
Tideman door de Kon. Marine te Amsterdam een
openlucht „sleeptank" gebouwd. Na vele jaren
nuttig werk te hebben verricht, is deze inrichting
in onbruik geraakt; in Mei 1932 werd het Neder-
landsch Scheepsbouwkundig Proefstation te Wage
ningen in gebruik genomen.
Door een sluis wordt het
model van de werkplaats
naar de sleeptank, de mi
niatuur-zee, gevaren.
meetingen verricht, en
alles klopt altijd precies
met 't ontwerp. De reede-
rijvlag wordt geheschen,
champagne schuimt en
weer worden dezelfde
lofredenen afgestoken.
Den volgenden dag
staat het verslag, met of
zonder foto van 't nieuwe
zeekasteel, in de krant, en
„men" neemt het slagen
van de onderneming als
vanzelfsprekend aan de
roem van onzen scheeps
bouw is toch immers al
eeuwen oud? Maar „men"
denkt er niet over na,
dat vroeger de houten
zeilschepen steeds naar
hetzelfde model gebouwd
werden er bestond toen
zooiets als een formule
voor ieder type van schip,
terwijl begrippen als ren
dement en nuttig effect,
zoo zij niet onbekend
waren, toch op de aller
laatste plaats kwamen.
Wind, de drijfkracht,
kostte niets, terwijl snel
heid een onberekenbare
factor bleef, zooals de
heele scheepvaart één
groot avontuur was.
En in onzen tijd Een
nieuw schip moet voor
de reedcrij 'n overwin
ning op den concurrent
beteekenen. Vanwaar dan
die zekerheid, waarmede
de bouwers aan 'n nieuw
type schip beginnen, als
zij met dit model nog geen
practische ervaring heb
ben opgedaan
Tusschen het ontwerp
en het leggen van de
Het paraf/ine-scheepsmodel wordt voorzien van 'n motor en de registratie
apparaten, die de metingen verrichten en eventueele gebreken gedurende
de vaart in de sleeptank opteekenen.
De 160 M. lange sleeptank van 't scheepsbouwkundig
proefstation, waar de scheepsmodellen proefvaren, alle
metingen omtrent snelheid, weerstand, enz. worden
verricht, e.d.
In de haven van de sleeptank vindt men modellen
van alle mogelijke schepen, ook van onderzeeërs.
