Aafjes, Gerrit Achterberg, Ab Visser, Ed. Hoornik, Leonard Hui- zinga, Muus Jacobse, F. Bordewijk en Niek Verhagen. Na de oorlog huwde hij met de zangeres van Radio Oranje: Jetty Pearl. De techniek en de arbeiders zijn in het werk van Bantzinger terug te vinden. De caissons, de zandzak ken, het eiland dat onder water staat, maar vooral mensen. Doorgroefde koppen van dijk- en rijswerkers, Zeeuwse boeren en Duitse krijgsgevangenen die wer den ingezet, maar ook de opzichter van het Sliedrechts baggerbedrijf Kalis. De duizenden arbeiders sliepen in vochtige nissenhutten. Het zijn schetsen en aquarel len die ter plekke zijn gemaakt, waarbij hij met enkele lijnen een duidelijk beeld van die tijd geeft. Kunstenaars Tijdens de oorlog en zeker ook tijdens de inundatie in 1944 en 1945 bevonden zich op Walcheren veel jonge kunstenaars die vaak als onderduiker waren gekomen en bleven hangen tijdens de indrukwekkende strijd tegen het water. In het kielzog van A. den Doolaard volgden veel andere schrijvers en tekenaars en schilders zoals Cees Bantzinger, Frans Naerebout, en de schrijvers Jef Last en Ed. Hoornik. Den Doolaard had met allen contact. In oktober 1945 arriveerde Bantzinger op Walcheren. Samen met Den Doolaard trok hij twee maanden over Walcheren. Ze wa ren beide getroffen door het zware werk, maar ook door de technische waterbouw kundige hoogstandjes die nodig waren om de strijd met de zee aan te gaan. Door tijd nood moest er geƫxperimenteerd worden met volkomen nieuwe middelen. Naast het klassieke rijshout, zand, klei en zetsteen, hanteerden de dijkenbouwers asfalt en torpedonetten, bulldozers en betonnen caissons alsof ze nooit anders hadden ge daan. Britse landingstroepen leverden graafmachines, locomotieven, zandzakken, eY V kleding etc. Uit het noorden kwamen een paar duizend arbeiders zonder een hemd aan het lijf. Naast de techniek waren het de dijk- en rijswerkers die veel indruk achterlieten. Ruige kerels afkomstig uit Sliedrecht en Werkendam. Ze vormden een klasse apart, met hun vakmanschap, trots, zelfbewustzijn en godsvruchtigheid. De duizenden arbei ders sliepen in tochtige nissenhutten. De lonen waren niet hoog en voor het geld konden ze toch niets kopen. De expositie is Zeeuws. Ze bestaat uit schetsen en aquarellen die ter plekke zijn gemaakt. Razend knappe tekeningen waar bij hij met enkele lijnen een beeld uit de tijd weergeeft met daarnaast mooie en be heerst uitgewerkte aquarellen. Zijn werk is veel gebruikt als illustratie materiaal. Veel van het werk dat hij op Wal cheren maakte, is eigendom van Konink lijke Boskalis Westminster N.V., een internationaal opererend bedrijf met een leidende positie op de wereldmarkt van baggerdiensten. Kobus Kalis, telg uit de Sliedrechtse familie die mede Boskalis heeft opgericht, heeft zij aan zij met zijn mannen gevochten bij het dichten van de dijken op Walcheren. In 1974 heeft Bos kalis het werk rechtstreeks van Bantzinger aangekocht. Oktober 2004 23

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 2004 | | pagina 25