ook de hoofdstukken over uiteenlopende onderwerpen als bijvoorbeeld de kerk,
het kasteel, het dorpsleven bijzonder geslaagd. Uit dit boek leren we hoe het er in
een klein Bevelands dorpje in de loop der eeuwen toeging. Een woord van hulde aan
het adres van de heer Harthoorn is hier zeker op zijn plaats. Het boek wordt ver
lucht met een groot aantal oude en nieuwere prenten. De omvang zal rond de 170
bladzijden liggen. De prijs is nog niet bekend. Rond de jaarwisseling wordt aan de
leden van de vereniging een aparte circulaire toegestuurd, met bestelkaart. Leden
die met deze kaart een exemplaar bestellen worden opgenomen in een achterin
het boek af te drukken intekenlijst.
F.H. de Klerk.
HERVORMDE KERKEN VAN KLOETINGE EN BIEZELINGE.
Deze kerkgenootschappen gaven de afgelopen jaren hun kerkarchieven in bewaring
bij het gemeentearchief Goes. Met enige trots wordt binnenkort in de serie Goese
Inventarissen deel 5 uitgegeven. De inhoud: de archieven van de Hervormde
Gemeenten van Kloetinge en Biezelinge, respectievelijk door L.M. Hollestelle en
E.P.M. Janse. Beide heren waren als stagiaires aan het gemeentearchief van Goes
verbonden voor hun opleiding aan de Rijksarchiefschool. In deel 5 van de Goese
inventarissen, een kloek boekwerk van 115 pagina's groot formaat, wordt de
onderzoeker en geïnteresseerde de weg gewezen in beide kerkarchieven. Aan de
inventaris gaat een inleiding vooraf met als onderwerp De Hervorming op Zuid-
Beveland. Deze verhandeling is van de hand van Hollestelle. Hij behandelt er in
kort bestek het ontstaan en de ontwikkeling van de Hervormde Kerken op
Zuid-Beveland. In de begintijd in de late 16e eeuw hadden slechts Goes en Kapelle
een Hervormde Gemeente. Geleidelijk aan volgden ook andere plaatsen. De
inventarissen worden ook ingeleid, ieder afzonderlijk. De geschiedenissen van de
twee Hervormde Gemeenten, Kloetinge en Biezelinge, worden uitvoerig belicht.
Doordat beide inventarisators hun archieven van haver tot gort kennen, waren zij
in staat om tal van interessante bijzonderheden uit de kerkgeschiedenis op te
diepen. Ook de reconstructie van de bestuurlijke organisatie verdient het bestudeerd
te worden.
In het inventarisgedeelte, de systematische opsomming van alle bewaard gebleven
archiefstukken, vindt zowel de leek als de geoefende onderzoeker blindelings de weg.
In belangrijke mate wordt dit bevorderd door de indexen op plaats- en persoonsnamen,
en verder door de heldere opbouw van de inventarissen. Opvallende stukken uit het
archief van Kloetinge zijn de rekeningen van de kerkmeester-ontvanger. Deze zijn
vanaf 1585 bewaard gebleven. Daarnaast zijn uiteraard de notulen van de verschillende
organen een rijke bron van historisch materiaal (N.B. opgemerkt moet worden dat
de meest recente gegevens niet openbaar zijn). Het archief van Biezelinge begint
wat later (1662), doch heeft eveneens tal van bijzondere en curieuze stukken. Beide
inventarissen worden verlucht met foto's. Als bijlagen zijn naamlijsten van alle
predikanten opgenomen. Dit boekwerk, een uitgave van het Gemeentearchief Goes,
is aldaar vanaf december 1986/januari 1987 (verschijningsdatum is nog niet exact
bekend) verkrijgbaar. De prijs is laag te noemen: f 10,—.
Overigens zijn er bij het Gemeentearchief nog exemplaren voorradig van de eerste
vier uitgaven in de reeks Goese inventarissen.