Smi
1/
.\11,
V
M
;i M
é^|§Be
de weinigen die bij hem aan huis kwam
was zijn leerling Hans Warren, zelf ook een
verdienstelijk tekenaar, die in 1957 een
artikel over hem publiceerde in het Zeeuws
Tijdschrift. Slechts één keer heeft hij in het
Zeeuwse kunstleven van zich doen spreken.
Dat was in 1954, toen hij in Vlissingen een
tentoonstelling organiseerde van de Franse
tekenaar Constantin Guys (1802-1890), die
daar als zoon van een douaneambtenaar
was geboren. Het succes van deze tentoon
stelling zal hem deugd hebben gedaan, want
met Guys voelde hij zich verwant; dat was
een tekenaar naar zijn hart.
Van der Spoel had een teruggetrokken
karakter. In dit artikel heb ik zijn voornaam
nog geen enkele keer genoemd, en dat is
niet zonder reden: hij gebruikte als kunste
naar zijn voornaam nooit. Hij ondertekende
met 'V.d. Spoel' en in publicaties werden
slechts zijn initialen H.M. vermeld. Dat gaf
VI
Afb. 2. H.M. van der Spoel.
aanleiding tot misverstanden, want door
schrijvers die graag voornamen gebruikten
werd hij geregeld Henk of Hans genoemd.
Dat was fout; zijn roepnaam was Hens, afge
leid van Hendrik.
Landelijk bekend
Uit het voorafgaande zou men de indruk
kunnen krijgen dat Van der Spoel een wei
nig bekende kunstenaar was, maar dat is
beslist onjuist. Hij behoorde tot de bekend
ste Nederlandse schilders van de generatie
na de Tweede Wereldoorlog. Reeds in 1938
had hij zijn eerste eenmanstentoonstelling
in Amsterdam, bij de bekende kunsthandel
Van Lier, aan wie momenteel een aparte
afdeling is gewijd in het Museum De Fun
datie in Zwolle. Na de oorlog nam hij - als
enige Zeeuwse schilder - geregeld deel aan
de prestigieuze Contour-tentoonstellingen
in Delft (1951-1967), waar de top van de
Nederlandse schilder- en beeldhouwkunst te
zien was.
In 1959 werd hij benoemd tot leraar aan de
Rijksopleiding voor tekenleraren te Amster
dam, de latere Rietveldacademie, een positie
waar hij zeer op zijn plaats was. Hij kreeg
toen ook de beschikking over één van de
befaamde atelierwoningen aan de Zomer
dijkstraat in Amsterdam, het enige complex
in Nederland dat speciaal voor kunstenaars
was gebouwd. Hier werd de tekenares Ro
Mogendorff zijn buurvrouw en goede vrien
din. Ook de beeldhouwers Piet Esser en
Henri Wezelaar behoorden tot zijn vrien
denkring. Hij bleef geregeld exposeren, met
Galerie De Krijtkring in Hoorn als vaste
adres. Een hoogtepunt in zijn carrière was
de deelname aan de toonaangevende Biën
nale van Sao Paolo, in Brazilië, in 1967. Zijn
laatste jaren waren moeilijk en eenzaam.
Hij woonde toen, gescheiden van zijn vrouw,
in Maartensdijk. Op 7 juli 1987 overleed hij
in een verzorgingstehuis in Groenekan.
Na zijn overlijden werd nog geregeld werk
van hem geëxposeerd, onder andere in Gale
rie Spiegeling in Amsterdam en in Galerie
De Hoekweide in Wolphaartsdijk. In 2004
kreeg hij een grote overzichtstentoonstel
ling in Museum Henriëtte Polak in Zutphen.
Toen verscheen ook een prachtig boek over
zijn leven en werk: 'De meesterlijke syn-
86
