Blinde dichter uit Kapelle
Frank de Klerk
Dingeman Korstanje werd op 17 februari
1880 in Kapelle geboren. Zijn ouders waren
Stoffel Korstanje en Pieternella Slager. Het
gezin maakte deel uit van de Vrij Evan
gelische Gemeente en zal in Wemeldinge
naar de kerk zijn gegaan. Uit het echtpaar
werden tien kinderen geboren, waarvan er
negen volwassen werden. Dingeman was
het vijfde kind. In een enkele jaren geleden
samengestelde genealogie Korstanje staat
alleen zijn geboortedatum. Dit feit, en
doordat hij enige faam als amateur-dichter
verwierf, was reden om zijn leven te recon
strueren. Bovendien wordt duidelijk hoe
een lokaal armbestuur op een dergelijk
geval van invaliditeit reageerde.
Vanaf zijn jeugd had Dingeman slechte
ogen, was hij bijziend, klaagde hij over
zijn ogen. Zijn moeder overleed in 1901.
Omstreeks 1907 begonnen zijn ogen sterk
te tranen, ze werden pijnlijk en zijn zicht
verminderde. Hij kwam onder behandeling
van professor Straub te Amsterdam. Zijn
vader of een oudere broer of zus moeten
met hem meerdere malen de lange trein
reis naar Amsterdam hebben gemaakt. Na
een druppelkuur verbeterde de toestand
enigszins, de klachten gingen echter nooit
helemaal over. Na enige tijd begonnen
de klachten opnieuw, nu in ergere mate.
Professor Koster te Leiden herhaalde de
behandeling met druppelen. Uiteindelijk
werd Dingeman vrijwel volslagen blind.
Slechts de beweging van een hand vlak
voor zijn gezicht kon hij waarnemen. De
vermoedelijke oorzaak van het verdwijnen
van zijn gezichtsvermogen was 'buphtal-
mus'.
Doordat hij vijf klassen van de lagere
school had doorlopen had hij zich enigszins
ontwikkeld. Voordat Dingeman geheel
blind werd, had hij inkomsten uit klein
handel in manufacturen, anders gezegd,
hij leurde met kleine goederen langs de
deur. Na de fatale periode waarin hij met
blindheid werd geslagen, had hij geen in
komsten meer en verkeerde in armoedige
omstandigheden. Hij woonde bij zijn vader
in Maalstede, een buurtschap tegen het
dorp Kapelle aan. Dingeman beschikte
over een goed geheugen en kon de dingen
nogal aardig formuleren. Tijdens de grote
droogte van de zomer van 1911 verraste
hij Kapelle en omstreken met de uitgave
van een gedicht dat aan deze noodtoestand
was gewijd. (Zie ook het artikel 'De wa
terleiding in 1911' elders in deze Spuije.)
Hij trachtte hiermee wat geld bij elkaar te
krijgen om in zijn onderhoud te voorzien.
Het gedicht werd op grote schaal gekocht,
enerzijds omdat het op een aardige ma
nier de gebeurtenissen van die hete zomer
beschreef, anderzijds om de schrijver te
ondersteunen. Hij vestigde er de aandacht
mee op zijn weinig rooskleurige toestand.
Het halve boekje besloeg overigens aanbe
velingen om het toch vooral voor de prijs
van minstens tien cent te kopen. Allereerst
sprak de hervormde predikant van Kapelle
J.D. Schmidt, pas vader geworden van de
latere beroemdheid Annie M.G., de lezers
toe. Men hoefde, volgens de dominee, geen
hoogdravend gedicht te verwachten. Het
boekje moest echter worden gekocht we
gens de dichter. De volgende inleider, hoofd
van de openbare school A. van de Brugge,
ging in op de persoon van Dingeman Kor
stanje: hij is de zoon van een arbeider,
31 jaar oud, blind en arm. Hij schetste
de sombere situatie waarin Dingeman
verkeerde sinds hij blind was geworden.
Toen hij volledig voor zijn onderhoud op
zijn ouders was aangewezen, had de onfor
tuinlijke gezocht naar middelen om hun
geldzorgen te verlichten. Hij probeerde
eens iets te schrijven, een gedichtje, hoewel
gebrekkig van vorm. De droogte van 1911
bood een dankbaar onderwerp om een lang
gedicht te maken. Hij maakte het in zijn
hoofd, waarna hij het aan een jongere broer
dicteerde. Drukker/uitgever J.J. van der
Peijl uit Yerseke hoorde van het gedicht en
bood zich aan om het tegen zeer geringe
kosten uit te geven. Het is niet bekend of
2
