Zeemijn voor anker in Schore
Frank de Klerk
Een van de meest tastbare gevolgen van de
Eerste Wereldoorlog is het aanspoelen van
zeemijnen aan de dijk. De Bevelandse dij
ken van de Westerschelde krijgen hier ook
mee te maken. Ergens in de oorlog spoelt
een dergelijke mijn, getooid met drie hijs
ogen en met grote klinknagels aan elkaar
gezet, bij Schore aan de dijk. In een hoekje
van de Biezelingse Ham, bij de Witte Dam,
vindt men op een onbekend moment deze
mijn. De dijkgraaf of hoofdingeland van de
polder, in het normale leven een landbou
wer, vindt dat ding wel interessant. Nadat
de springlading is verwijderd neemt hij de
ijzeren bol mee naar huis. Op een jochie dat
staat te kijken, Willem in 't Anker, maakt
de hele toestand rond de mijn grote indruk.
Jaren later trouwt W. J. in 't Anker. Zijn
ouders hebben een fabriekje voor het malen
van graan, waar vroeger de Schoorse molen
stond. De zoon gaat dit bedrijf overnemen,
en laat in 1936 een karakteristiek huis bou
wen met een gebogen kap aan de Molen
weg. Hier gaat hij met zijn vrouw wonen.
Korte tijd later wordt een soortgelijk huis,
iets kleiner van afmetingen, voor zijn ou
ders gebouwd. Het oude huis wordt opslag
loods en garage. In 1937 is er koopdag in
Schore bij de boer die zich tijdens de Eerste
Wereldoorlog over de mijn ontfermde. Wil
lem in 't Anker is ter plaatse en hij koopt de
mijn. Sinds 1937 ligt de mijn in de voortuin
van zijn huis. De rijksweg naar de nieuwe
Vlakebrug is dan nog in aanleg. De mijn
komt ongeschonden door de Tweede We
reldoorlog, en datzelfde geldt min of meer
voor het huis. Dit is enigszins een wonder,
omdat het dicht bij de Vlakebruggen en
het Kanaal door Zuid-Beveland staat. Wel
vliegt er met de bevrijding in 1944 een gra
naatscherf van voor naar achter door het
huis, wat nogal wat schade oplevert. Een
hoek van een bureau raakt ook beschadigd,
zoals nog steeds is te zien (2014).
Vanaf 1937 tot nu is de mijn een markant
punt voor de reizigers die per trein of
over de (nu oude) rijksweg Zuid-Beveland
binnenrijden. Weinig mensen ontgaat het
projectiel, dat inmiddels onder een dikke
laag rode verf en met een betonnen voet de
tand des tijds weerstaat. Op dit moment
is nog niet bekend of de mijn van Engelse,
Belgische, Franse, Duitse of Nederlandse
makelij is.
In de tuin van de vroegere burgemeester
Nieuwenhuize aan de Frisostraat te Schore
heeft ook tientallen jaren lang een zeemijn
gelegen. Dit groen geverfde exemplaar is
al weer geruime tijd verdwenen. Op meer
plaatsen in Zeeland moeten dergelijke mij
nen als tuinobject gelegen hebben, of nog
liggen. Misschien in een volgend artikel
aandacht voor een andere mijn uit de Eer
ste Wereldoorlog.
Afb. 1 en 2. De aangespoelde zeemijn in Schore. (Foto's: Frank de Klerk.)
97
